Groeten uit Zweden: “Zweden lijkt veiliger, maar dat gevoel is subjectief. Ook hier lopen gekken rond.”

In een ander land opnieuw beginnen met je hele gezin: we dromen er misschien allemaal weleens van, maar Sara dééd het gewoon. Hier lees je haar column over het leven met kinderen zoals het is, in Zweden.

Wie is Sara? 45, getrouwd met Phil en mama van twee karaktervolle kids, Elias (17) en Stina (14). Ze ruilden hun Hasseltse stadswoning in voor het lagom leven in Småland, Zweden.

Gesprek over veiligheid

Een jonge vrouw, op de fiets. Niets bijzonders, gewoon op weg naar huis na een avondje met de vriendinnen. Het leven lag nog helemaal voor haar. En dan gebeurt het ondenkbare, op de meest gruwelijke manier komt daar plots een eind aan. Ik kan me niet voorstellen wat ze gevoeld heeft, die laatste minuten. Toen ze nog snel het noodnummer belde, hopend dat iemand op tijd zou komen.

Het gesprek over de veiligheid van vrouwen laait weer op, vooral op social media. Het is duidelijk dat het nog steeds even nodig is als dertig jaar geleden, toen de Hasseltse meisjes An en Eefje verdwenen. Ik was vijftien. Zestien toen ze gevonden werden. Meisjes van bij ons. An en haar zus zaten zelfs op dezelfde school. Het kwam zó dichtbij. En toch zijn de details niet meer duidelijk. Hoe erg het ook klinkt, ik weet niet meer precies hoe ik het allemaal beleefde.

‘Jij mocht nooit alleen naar huis fietsen als het donker was,’ zei mama meteen toen ik haar belde om te vragen of zij het zich nog herinnerde. Ze klonk resoluut. De ouders van onze vriendenkring namen geen enkel risico. Er kwam een beurtrol, zodat niemand van ons meisjes alleen naar huis hoefde. We werden gebracht en gehaald, van deur tot deur, altijd met de auto. En als we niet stipt op tijd op de afgesproken plek waren, o wee! Wij waren pubers. We vonden het verschrikkelijk wat er gebeurd was, maar we waren ook nieuwsgierig naar het leven. Op zoek naar wie we waren, en welke grenzen we konden verleggen.

Een subjectief gevoel

Angst voelde ik toen nog niet echt. Dat kwam pas later. Op kot, tijdens mijn studententijd. Daar gold een ongeschreven regel: geen enkel meisje wandelde ’s nachts alleen naar huis. De jongens in onze vriendengroep werden stille beschermers, tot aan je deur. Zonder uitzondering.

Na jaren in de drukke, soms onveilige hoofdstad verhuisde ik terug naar Hasselt. Klein, gezellig, met warme en vriendelijke mensen. Op mijn gemak ben ik er nooit geweest. Toch fietste ik er als twintiger wél alleen naar huis na een avondje op café, maar ik was altijd op mijn hoede. Ik vroeg me vaak af: hoe snel kan ik eigenlijk fietsen, als het er écht op aankomt?

De weg van de stad naar ons appartement liep langs een hoekhuis, een studentenhuis. Ik passeerde er honderden keren, nooit beseffend dat zich daar gruwelijke zedenfeiten afspeelden. De dader zou later een seriemoordenaar blijken. In de rustige, gemoedelijke wijk die ik jarenlang de mijne mocht noemen. Ik krijg er nog steeds kippenvel van…

Een zorgeloze toekomst

En nu is zij veertien, mijn dochter. Mijn naïeve ik hoopt dat zij wél zorgeloos kan genieten van haar tienerjaren. Dat ze gewoon op de fiets kan springen, zonder steeds over haar schouder te kijken, zonder sneller te trappen omdat ze iets hoort. Zonder te doen alsof ze belt om zichzelf moed in te spreken.

Zweden voelt op dat vlak veiliger, of misschien wil ik het gewoon graag geloven. In België leefde ik in een huis met een stalen poort en vijfpuntssloten. Hier durf ik weleens de deur niet op slot te doen. Natuurlijk is dat gevoel puur subjectief. Ook hier zijn er gekken. Ook tussen de rode houten huisjes in een lieflijk dorpje.

Dus vertelde ik de dochter over Lisa. Ik zei erbij dat ze niet bang hoeft te zijn, dat ze gerust mag fietsen. Maar liefst niet alleen. En stuur ons een berichtje als je vertrekt. ‘Daar denk ik toch helemaal niet aan, mama.’ Haar woorden maakten duidelijk hoe zorgeloos ze nog is. Ergens wil ik dat zo houden. Maar ik weet: haar beschermen tegen de échte wereld lukt me niet, haar erop voorbereiden misschien wel.

Meer verhalen uit Zweden:

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!