De romance van Barack en Michelle: 25 jaar liefde en teamwork

Het is zo’n koppel waarvan je hoopt dat ze voor altijd bij elkaar blijven: op elkaar ingespeeld en aan elkaar verknocht. Een portret van 25 jaar liefde en teamwork.

In 1989 werkte Michelle Obama als advocaat Michelle Robinson bij Sidley & Austin in Chicago, waar ze de mentor werd van de iets oudere Barack Obama, die er die zomer tijdelijk werkte. Hij viel erg in de smaak op kantoor: hij zag er goed uit, was ad rem en slim. Collega’s zwijmelden over de nieuwkomer (‘Zo knap!’), maar Michelle was op haar hoede. “Ik verwacht er niet veel van, hij lijkt me een clown, en wie heet er nu Barack Obama?” zei ze. De reactie past bij haar karakter, dat wordt omschreven als sterk, kritisch en relativerend. Of zoals Barack zegt: “Ze is een pittige tante.” Hun contact begon met een zakenlunch, waarin ze hem fijntjes te kennen gaf dat zijn das wat aan de opzichtige kant was. Ze bespraken een dossier, terwijl hij haar intussen probeerde te versieren. Michelle herinnert zich de lunch ook nog: “Hij charmeerde mij en na dat eerste gesprek waren we meteen vrienden. Maar meer niet.”

De aanhouder wint

Het kostte Barack een maand ‘aandringen, flirten en zeuren’ voor ze instemde met een eerste echte date. “Ik heb haar gewoon uitgeput”, zegt hij. “Tot ja zeggen makkelijker was dan me weer afwimpelen. Ze probeerde me aan andere vrouwen te koppelen, maar daar trapte ik niet in. Ik ben haar mee uit blijven vragen, tot ze bezweek.” Op de bewuste avond bezochten ze het Art Institute, wandelden over Michigan Avenue, dronken wat op de 99ste
verdieping van het John Hancock Center (het hoogste punt van Chicago) en gingen naar ‘Do The Right Thing’, een film van Spike Lee. “Ze stond me toe haar knie aan te raken”, vertelt Barack daar later behoorlijk in zijn nopjes over. “Hij had me toen al helemaal ingepakt”, zegt Michelle. “Hij kon me laten lachen en ik was geïntrigeerd door hoe
hij naar kunst keek. Ik werd verliefd op hem om dezelfde reden als die waarom veel andere mensen hem respecteren: je voelt echt zijn betrokkenheid. Aan het einde van die date was ik verkocht.”

MICHELLE
“Hij zegt wat hij voelt, hij laat zien wie hij is, hij speelt geen spelletjes. Hij heeft alles wat ik zoek in een partner”

Dansen op Stevie

Barack was dat al vanaf hun eerste ontmoeting en zegt met een knipoog: “Eerlijkheid dwingt me op te biechten dat als ik geen fan van Stevie Wonder was geweest, Michelle waarschijnlijk nooit met me uit was gegaan.” De eerste kus deelden ze op een stoeprand, waar ze samen een ijsje aten. Barack: “Ik vroeg of ik haar mocht zoenen en ze zei ja. Ze smaakte naar chocolade.” “We deelden dezelfde interesses, en dezelfde normen en waarden”, zegt Michelle. “Hetzelfde gevoel voor humor is vanaf het begin een factor van formaat geweest. Hij is een man van de wereld, maar tegelijkertijd wil hij mensen die het minder goed hadden, echt helpen. Ik zag hem in actie met daklozen en dat stal mijn
hart. Die emotionele eerlijkheid heeft hij nog steeds: hij zegt wat hij voelt, hij speelt geen spelletjes, hij laat zien wie hij is. Dat is alles wat ik verlang in een partner.”

Mannen en plannen

Michelles broer herinnert zich zijn eerste ontmoeting met Barack toen die nog met Michelle aan het daten was. “Ik hoorde hem graag praten over zijn familie, omdat wij op dezelfde manier over onze familie praten”, zegt hij. “Ik dacht: ‘Leuke vent, jammer dat het niets zal worden.’ Michelle was erg ambitieus, gedisciplineerd en serieus. Ze was iemand die zei: ‘Leuk duurt niet eeuwig, kijk ook naar hoe iemand als mens is. Kijk niet naar zijn bankrekening of titel, kijk naar zijn hart en ziel.’ Ik dacht dat ze zou afknappen op zijn nonchalance.” Dat gebeurde ook, maar pas veel later. Eerst hadden ze twee jaar verkering waarin Michelle zich steeds vaker afvroeg of er eigenlijk wel schot in de relatie zat. “Ik vond het maar niets dat hij zo worstelde met de vraag of het huwelijk een gedateerd
instituut was, terwijl hij toch duidelijk geen bindingsangst had. Het was zo typisch mannelijk: doorrommelen zonder plan. Ik hou van plannen. Ik wilde wel eens weten waar ik aan toe was.”

Preek en aanzoek

Op de avond dat Barack haar een aanzoek deed, dineerden ze chic in Gordon’s (tegenwoordig Naha) aan Clark Street in Chicago. Voor zijn ring op een dessertbord aan haar werd aangeboden, had Michelle hem net nog ‘met goede argumenten, zoals ik dat in mijn werk deed’ uitgelegd dat hij hun relatie eens serieus moest gaan nemen. “Ik keek van de ring naar hem”, zegt Michelle. “En hij zei glunderend: ‘Zo, dat krijgt je wel stil, hè?’ ” Ze trouwden in oktober 1992 in de Trinity United Church of Christ in Chicago, hun huwelijkslied was ‘You and I’ van – wie anders? – Stevie Wonder. “Het was een geweldige dag en aan het einde voelde ik me gelukkig en heel moe”, zegt Michelle over haar huwelijksdag. “Ik meende nog van alles te moeten doen, maar Barack zei: ‘Laat gaan, dat komt nog wel.’ Dat is wat hij met mij doet: ik heb van hem geleerd dat ik wat losser mag zijn.”

Flinke relatiecrisis

Het stel ging op huwelijksreis langs de kust van Californië en keerde toen terug naar Chicago, waar ze als carrièretijgers een echt yuppiebestaan leidden, tot de komst van Malia en Sasha voor een stevige relatiecrisis zorgde. Barack was toen al met politiek bezig en vooral de campagne van 2000 – die hij verloor – vormde een bijna-breekpunt voor de Obama’s.

MICHELLE
“Ik voelde me een egoïst omdat hij tot grote dingen in staat was, en ik hem de was liet doen”

“Mijn vrouw kon haar woede tegenover mij maar nauwelijks beheersen”, schrijft hij in ‘The Audacity of Hope’. “’Je denkt alleen aan jezelf’, zei ze tegen me. ‘Ik had nooit gedacht een alleenstaande moeder te worden.’ ” Ook de campagne in 2004, die van hem Senaatslid voor Illinois maakte, viel bij haar niet in goede aarde. Michelle voelde zich sterk ondergewaardeerd als ‘vrouw van’, en baalde ervan dat hij steeds minder in het huishouden deed. “Dat was een groeimoment voor onze relatie, maar ook voor mij”, zegt ze over die tijd. “De stress van hulp nodig hebben, en je realiseren dat híj niet per se degene hoeft te zijn die iets repareert of regelt. Ik voelde me egoïstisch omdat hij tot grote dingen in staat was, en ik hem de was wilde laten doen.”

Michelle als ‘first mom’

Over zijn gooi naar het presidentschap zegt Michelle: “Voor mij had het niet gehoeven, omdat het ons gezinsleven totaal overhoop zou halen. Maar toen hij ervoor ging, wist ik dat het mijn taak was om over onze toekomst te waken. Dat vroeg veel energie van ons allebei.” Om die reden werd ze fulltime moeder. “Ik kon niet betrokken zijn bij een presidentiële campagne, een fulltime positie vervullen op kantoor, mijn kinderen naar kamp brengen én ook nog sporten en goed eten”, zei ze. “Maar ik kon wel leven met verandering. Het was beter voor ons allemaal als ik mijn werk opgaf.” Barack waardeerde dat en kwam haar tegemoet: “We hebben de laatste jaren weinig rust en vrede gehad, maar áls die er waren, dan was dat haar verdienste. Michelle heeft vetorecht en zal dat altijd houden over zaken die haar direct aangaan.”

De offers van Michelle

Michelle en de kinderen verhuisden naar het Witte Huis, haar moeder kwam mee als vaste oppas van de meisjes, en het gezin had sinds 2009 meer rust en stabiliteit dan in de tien jaar daarvoor. “Michelle gaf haar baan op en haar vrijheid”, zei Barack. “En dat is niet makkelijk voor haar geweest. Hoe ze zich geprofileerd heeft als First Lady, terwijl dat niet haar grote droom was, zegt iets over haar.” Wat ze het meest miste was privacy en anonimiteit. Ze hadden ‘date nights’, maar die waren niet zo romantisch volgens Michelle: “Barack reisde met een gevolg van twintig auto’s met gewapende mannen, en er reed altijd een ambulance mee.”

Vertrouwde vonk

Ook in het Witte Huis blijft hun chemie dezelfde: hij is flexibel en opgewekt, zij wat strenger en serieuzer. Ze schonk hem een dodelijke blik toen hij selfies nam tijdens een Mandela-herdenking en vindt het niet kunnen dat hij soms nog stiekem een sigaret rookt of achter haar rug een Big Mac eet. Barack wist op zijn beurt iedereen tot tranen te roeren bij zijn afscheidsspeech als president: “Michelle, de afgelopen 25 jaar ben je niet alleen mijn vrouw en de moeder van mijn kinderen geweest, maar ook mijn beste vriendin. Je hebt een rol geaccepteerd waar je niet om gevraagd hebt en hebt je die eigen gemaakt met gratie, doorzettingsvermogen, stijl en gevoel voor humor. Door jou is het Witte Huis een plek voor iedereen geworden. En een nieuwe generatie legt de lat hoger omdat ze jou als rolmodel hebben. Ik ben trots op je. Je hebt het hele land tot eer gestrekt.”

Schade inhalen

Gonsden er in hun laatste jaar in het Witte Huis wat geruchten over spanningen en een aanstaande scheiding, ze lijken nu hechter dan ooit. Dochter Malia (19) reist rond in het jaar tussen haar middelbaar en de universiteit, en begint in september op Harvard. Jongste dochter Sasha (17) maakt haar middelbare school af in Washington en als die deze zomer uitvliegt, kunnen ze gaan wonen waar ze willen. Misschien keren ze wel terug naar Chicago, misschien blijven ze in Washington. “Het is fijn uit de bubbel van de dagelijkse politiek te zijn en elkaar weer terug te vinden”, zegt Barack. “En te ontdekken dat alles van ooit er nog is.”