Veerle vocht jarenlang tegen de kilo’s op de weegschaal, totdat ze besloot haar overgewicht te aanvaarden

Door Tine Trappers

gisteren

Overgewicht hebben gaat om meer dan een nummer op de weegschaal. Er zijn ook heel wat onzichtbare, mentale lasten aan verbonden die net zo zwaar wegen. Veerle durft er open over te zijn.

Veerle (42): “Een tijd geleden schold een onbekende in de auto me uit terwijl ik aan de tramhalte stond te wachten. Ik woon samen met mijn man in Frankrijk, en mijn Frans is niet zo goed, maar het woord ‘grosse’ verstond ik wel.

Dat iemand de moeite neemt om zijn raam open te doen om zijn verontwaardiging over mijn lichaam te uiten, is iets waar ik vroeger een week ziek van zou zijn geweest. Nu raakt het me nog altijd, maar ik kan tegen mezelf zeggen: ‘Veerle, jij bent niet het probleem, noch je lichaam. Die mán heeft een probleem.’ Ik leg de schuld waar die hoort. En tegen mezelf herhaal ik: ‘Jij bent een waardig persoon, ook al ben je dik. Niemand heeft het recht je zomaar uit te schelden.’ “

Later, als ik slank ben…

“Dat ik er zo naar kan kijken, is een heel proces geweest. Ik heb, zoals de meeste mensen die dik zijn, al een lang, hobbelig dieetparcours achter de rug. Op mijn negende ben ik voor het eerst door de huisarts op dieet gezet, en tot mijn dertigste heb ik, behalve extreme dingen, alles geprobeerd. Niks hielp, maar ik bleef volharden. Twintig jaar heb ik geleefd met ‘als ik slank ben’-fantasieën. Als ik slank ben, ga ik populair zijn. Als ik slank ben, gaan de jongens naar me kijken. Ik was ervan overtuigd dat dik zijn iets is om je voor te schamen. Dat wordt er door de maatschappij van kleinsaf ingehamerd.

Bij alles wat ik deed, had ik twijfels. Ik heb het bijvoorbeeld nooit gelaten om te gaan zwemmen, maar ik had op voorhand wel veel stress. Wie zou er zijn?

Als ik nu aan die Veerle van toen terugdenk, voel ik medelijden. Bij alles wat ik deed, had ik twijfels. Ik heb het bijvoorbeeld nooit gelaten om te gaan zwemmen, maar ik had op voorhand wel veel stress. Wie zou er zijn? Wie gaat mij in badpak zien?

En er zijn periodes geweest dat ik gepest werd. Dat zat ’m dan vooral in kwetsende opmerkingen. Met de sportdag voor schaatsen kiezen en dan iemand horen roepen: ‘Zie maar dat je niet door het ijs zakt.’ Het schaamrood stond dan op mijn wangen, en ik was dagen slecht van zo’n opmerking, maar ik ben er niet door getraumatiseerd. Ik had een goed vangnet, een fijn gezin en een paar goede vriendinnen. Dat maakt een groot verschil.”

Doe alle kleine kleren weg!

“Afvallen bleef ook in mijn volwassen leven de ambitie. Ik snuffelde vaak rond op internet, op zoek naar dieetinfo die voor mij het verschil zou maken. Zo ook op een avond, zo rond mijn dertigste. Al surfend kwam ik op een Amerikaanse blog terecht, ‘Dances With Fat’.

Ik heb het hele archief er in één keer doorgejaagd, tot diep in de nacht. De blogster, Ragen Chastain, is zelf al haar hele leven dik, en schrijft over body positivity, maar meer nog over fat acceptance. Van haar leerde ik: ‘Je lichaam haten is niet de enige weg, je mag het ook aanvaarden. Dat geldt evengoed voor de maatschappij. Iedereen verdient respect, ongeacht gewicht.’

Je lichaam niet haten, maar het aanvaarden was nog nooit in mij opgekomen. Ik was volledig ondersteboven van die boodschap

Ik was volledig ondersteboven van die boodschap. Het was alsof er een licht aanging in mijn hoofd. Mijn omvang was tot dan toe altijd een probleem geweest dat moest worden aangepakt. Er was mij dertig jaar lang ingelepeld: je moet alles doen om dik zijn te vermijden. Dat ik er ook voor zou kunnen kiezen om mezelf te aanvaarden zoals ik ben, was nog nooit in mij opgekomen.

Via die blog kwam ik bij andere fat activists terecht, mensen die het stigma op dik zijn willen wegnemen. Door hun boodschappen vaak genoeg herhaald te zien, ben ik ze langzaamaan ook gaan geloven. Het was een lange weg, en hij bestond uit honderden kleine stapjes.

Geloven dat dik wel mooi kan zijn was het grote begin van gelukkig worden

Zo hielp het bijvoorbeeld om meer dikke mensen op social media te volgen. Hoe meer je iets ziet, hoe gewoner het wordt. Evengoed hielpen sommige mantra’s, zoals: ‘Leer gelukkig te zijn met wie je bent. Het ergste wat er kan gebeuren, is dat je dik en gelukkig bent.’ Of kleine tips zoals alle te kleine kleren uit je kast halen. Waarom zou die kleinere maat je ideaal zijn, als tevreden zijn je veel meer oplevert?

Geloven dat dik wel mooi kan zijn was het grote begin van gelukkig worden. Al die jaren was ik ervan overtuigd geweest dat afvallen de weg was naar geluk. Maar het was een enkeltje richting frustratie en zelfhaat, want diëten werken gewoon niet.

Weet je dat maar 5% van de mensen op dieet blijvend gewicht verliest? Mijn weg naar geluk was mezelf aanvaarden en kijken naar wat er was. Ik had de man van mijn leven ontmoet, wij hadden samen in New York gewoond, zouden naar Genève verhuizen. Niet gelukkig zijn enkel vanwege mijn lichaam was eigenlijk gewoon belachelijk.”

Shoppen in een plussizewinkel

“Ik ben mij sindsdien meer in het activisme gaan verdiepen, en ik weet nu dat het verder gaat dan alleen zelfliefde. Er zit ook een maatschappelijk aspect aan. Ik begon studies te lezen over gewichtsdiscriminatie. Dat zie je bijvoorbeeld in de medische wereld.

Als dikke mensen bij de dokter komen, is hun gewicht altijd het eerste probleem. Iemand anders met een knieprobleem wordt naar de kinesist gestuurd, een dik iemand moet eerst afvallen. Ik ontken niet dat er verbanden kunnen zijn tussen een hoog gewicht en gezondheidsaandoeningen, maar in de medische wereld worden die verbanden altijd oorzaken, en dat is te kort door de bocht. Iemand met maat 38 kan hetzelfde knieprobleem hebben als wij. Door met het activisme bezig te zijn, heb ik beseft: het gaat niet over mooi of lelijk, dik of dun, iedereen heeft het recht om met respect behandeld te worden.

Wij ijveren voor het gebruik van het woord ‘dik’, het zou een neutrale term moeten zijn, zoals groot of klein

Het contact met andere activisten betekent ook veel. Ik ben ondertussen mee in een Vlaamse groep gestapt, ‘Dik Voor Mekaar’. Wij schrijven blogs, houden fat talks over onderwerpen waar dikke mensen mee zitten, en hebben zelfs al een les gegeven over vooroordelen over gewicht aan de geneeskundestudenten van de Universiteit Antwerpen. Ook ijveren wij voor het gebruik van het woord ‘dik’, het zou een neutrale term moeten zijn, net zoals groot of klein.

We hopen met onze groep een steen te verleggen, en ons ondertussen te amuseren. Zo zijn we al eens samen gaan shoppen in een plussizewinkel. Heerlijk was dat, elkaar schaamteloos aanmoedigen om nog meer te passen!”

Dik en gelukkig

“Ik laat het nu misschien allemaal makkelijk klinken, en natuurlijk is het dat niet. Stoppen met diëten is het moeilijkste wat er is. Met alle succesverhalen rond Ozempic, denk zelfs ík soms: zou ik…? Maar dan blijf ik dicht bij mezelf en besluit ik dat ik het niet wil. Uit overtuiging, maar ook omdat het nog altijd over een medicijn gaat. Er wordt licht over de bijwerkingen van Ozempic en een gastric bypass gegaan, vind ik. ‘Dik zijn is altijd erger’, is het argument dan. Dat vind ik intriest om te horen. Dik zijn zou niet erger zijn als de maatschappij toleranter was.

Ondanks mijn gezonde zelfbeeld, heb ik nog momenten van twijfel of schaamte

En ondanks mijn gezonde zelfbeeld, heb ik nog momenten van twijfel of schaamte. Een paar jaar geleden waren mijn man en ik met vrienden in de VS. In een winkelcentrum zagen we een escape room. Supertof, en toch was het eerste wat ik dacht: ik zal wel op de rugzakken letten, want stel je voor dat ik ergens blijf insteken of vast kom te zitten? Gelukkig heb ik mezelf snel tot de orde kunnen roepen. Waarom zou je jezelf de kans op zoiets leuks ontzeggen?

Ik kan dus wel veel sneller dan vroeger een klik maken. Mijn site heet ‘Dik Gelukkig’. Een van de weetjes over mezelf die erop staan, is: ik ben dik én gelukkig, en dat is zowat het meest revolutionaire dat ik ooit gedaan heb in mijn leven. Dat zegt alles.”