Waarom je het best even nadenkt over de naam van je kind
Weet jij waarom je in Ijsland zelden een Willem zult tegenkomen en welke meisjesnaam het populairst is in de hele wereld? Van eenvoudige vuistregels bij het kiezen tot je naam laten veranderen: wij lijstten voor jou allerlei voornamenweetjes op.
Wordt het Lisa of Loezer?
‘What’s in a name. That which we call a rose by any other name would smell as sweet.’ Het was Shakespeare die deze beroemde woorden schreef, maar wat betekenen ze eigenlijk? Namen hebben geen invloed op wie of wat je echt bent, dat wil what’s in a name zeggen. Een roos zou even zoet ruiken als hij bijvoorbeeld brandnetel zou heten.
De wetenschap is het echter niet eens met de beroemde schrijver. Mensen dragen hun naam vaak met trots en vinden het vervelend als je hem verkeerd uitspreekt of spelt. Maar evengoed zijn er veel mensen die niet tevreden zijn of zelfs last ondervinden van hun voornaam. Dat je voornaam meer is dan enkel wat letters en wel degelijk invloed op je heeft, is ook gebleken uit verschillende onderzoeken.
Naam versus status
Of we het nu willen of niet, namen worden wel degelijk geassocieerd met status. Een goede naam zou je aantrekkelijker maken, een betere job geven en je sociaal leven mee helpen bepalen.
Voornaamexpert Gerrit Bloothooft van de Universiteit van Utrecht concludeerde dat een voornaam deel uitmaakt van het beeld dat mensen over je hebben. Denk maar aan klassieke namen als William en Jozefien of aan meer Amerikaanse namen als Candy en Jason. Welke namen plaats jij automatisch bij een ‘hogere’ klasse?
Wees gerust, dit is niet abnormaal, want er zijn effectief duidelijke verschillen in voornamen tussen sociale klassen. Hoe dat komt? Dat heeft volgens Bloothooft simpelweg te maken met kopieergedrag uit je eigen omgeving. Ouders met een bepaald opleidings- en inkomensniveau kiezen namen die hun gelijken ook kiezen. Ook de Duitse pedagoog Astrid Kaiser onderzocht of iemands voornaam onbewust een rol kan spelen in hoe die persoon beoordeeld wordt. En ja hoor, een Kevin, Mandy of Jason zouden minder succes hebben op een job dan pakweg een Marie, Florian of Sophie.
Maar belangrijk om ook te onthouden: je voornaam bepaalt alleen een eerste indruk. Een typisch ‘hoogopgeleide’ naam is geen garantie op succes en omgekeerd. Succes en je eigen lot bepalen, heb je voor het grootste deel zelf in handen. Je voornaam zou enkel een klein duwtje in de rug kunnen geven of je misschien net dat tikkeltje kunnen tegenwerken.
SOS Spelregels
Wist je dat je pas sinds 1987 vrij een voornaam kunt kiezen? Tot dan moesten ambtenaren zich houden aan de regels uit 1807. Toen werden enkel namen geregistreerd die voorkwamen in oude jaarkalenders, heiligennamen of afgeleiden ervan. Deze namen waren netjes genoteerd in namenboeken die de ambtenaren konden raadplegen. Vandaag kan en mag in principe bijna alles. Er zijn enkel drie vuistregels waarbij de ambtenaar van de burgerlijke stand een naam mag weigeren.
1. Een voornaam mag geen verwarring scheppen. Zo mag je geen overduidelijke jongensnaam als Bart aan je dochter geven.
2. De voornaam mag geen schade toebrengen aan anderen. Zo mag je geen bestaande familienaam als voornaam geven, als dit geen gebruikelijke voornaam is.
3. Tot slot mag je kind geen trauma’s oplopen door zijn voornaam. De ambtenaar van de burgerlijke stand moet in principe alle belachelijke, absurde of aanstootgevende voornamen weigeren.
Maar smaken verschillen en zo werd er toch een jongetje Loezer genoemd in 2013 en werd de naam Dragonslayer in 2015 officieel goedgekeurd. Ook in deze voornamen zagen de goedkeurende ambtenaren geen graten: in Vlaanderen zijn intussen de kinderen Adonis, Astma, Broer, Oli Via, Iulius Cezar, Rehab, Cash, Zoen, Kind en Zus geboren.
Héél streng is ons land dus niet. Toch trok enkele jaren geleden een Gents koppel naar de rechtbank omdat ze hun dochtertje niet Bloem mochten noemen. Op zich geen specialere naam dan Adonis of Zus, mocht de achternaam niet Pot geweest zijn. De burgerlijke stand weigerde de naam omdat de kans op pesterijen te groot zou zijn.
Gluren bij de buren
- Ander land, andere regels. In Saoedi Arabië houden ze niet van Westerse namen. Een Alice, Lauren of Linda? Hoogst ongepast en dus verboden.
- Ook in Ijsland kom je veelvoorkomende namen als Charlotte of Willem niet tegen. De letters C, Q, W en Z komen namelijk niet voor in hun alfabet. Je kunt dus onmogelijk je kind een naam geven met een van die letters erin.
- Geen Tom, Alex of Lisa in Portugal, maar wel Tomas, Alexander of Elisabeth, want korte roepnamen mogen en kunnen er officieel niet.
- In Maleisië mag je je kind dan weer niet vernoemen naar kleuren, automerken, groente- en fruitsoorten of dingen uit de natuur. Je zult er dus geen Roosjes, Mercedessen of Wolfjes vinden.
Zo zot van M
In België horen we voor meisjes nogal graag de letter M. De meest voorkomende vrouwennamen in België zijn dan ook Maria, Marie, Monique en Martine. De meest voorkomende mannennamen in ons land zijn Jean, Marc, Patrick en Luc.
Help, ik wil een andere naam!
Sedert 1 augustus 2018 is veranderen van voornaam slechts een kleine administratieve én relatief goedkope ingreep geworden. Wat moet je doen?
- Naar de burgerlijke stand van het gemeentehuis gaan met de juiste documenten (check op de website van je gemeente wat je precies moet meenemen).
- Wordt je naam goedgekeurd? Dan ga je al na enkele dagen met je nieuwe voornaam door het leven.
- Wist je trouwens dat in vele gemeentes een voornaamsverandering gratis is?
Miss Populair: Sofie
Wil je origineel uit de hoek komen? Dan kies je beter ook niet voor Sofia en alle variaties hierop (Sophia, Sophie, Sofie…) want deze meisjesnaam is wereldwijd de meest voorkomende naam. De naam staat in maar liefst negen landen op nummer één, waaronder Rusland, Mexico en Italië en in meer dan 20 landen op de tweede of derde plaats.
Mijn naam, schone naam? Lezeressen over hun voornaam
Rozemieke
Rozemieke: “Ik heb een tijd terug mijn voornaam gewijzigd naar de originele voornaam die op mijn geboortekaartje stond. Enkele weken geleden was het zo ver! Hij staat nu te pronken op mijn identiteitskaart. In 1972, de dag na mijn geboorte, ging mijn vader met mijn geboortekaartje naar het gemeentehuis in Ronse om mij te gaan inschrijven. Helaas stond “Rozemieke” daar niet in het namenboek, en werd hij verplicht een andere voornaam te kiezen die wel in het boek stond. Hij kon kiezen tussen Rozemarijn of Rozemarie. Het werd Rozemarijn, maar ik voelde me nooit een Rozemarijn, wel een Rozemieke! Mijn roepnaam werd algauw Mieke. En de naam Rozemarijn verdween vlug terug naar de achtergrond. Daarom ben ik zo blij dat het onlangs eindelijk gebeurde: mijn échte, originele naam op mijn paspoort!”
Mieke
Mieke: “Ik ben geboren in 1962 als Marianne. Kort na mijn geboorte ben ik naar het weeshuis in Borgerhout gebracht. Daar werd ik Maria. De ambtenaar op het stadshuis had namelijk een administratieve fout gemaakt zodat Maria in plaats van Marianne op mijn officiële papieren stond. Na 2 jaar en 8 maanden werd ik geadopteerd. Mijn adoptieouders gaven me de nieuwe naam Annemie of ‘ons Annemieke’. Ik heb die naam nooit kunnen omarmen of graag gehoord. Maar uit respect voor mijn adoptieouders heb ik hier nooit iets aan gedaan. Toen ze enkele jaren geleden kort na elkaar stierven en ik uit een moeilijke scheiding kwam, kreeg ik het idee mijn naam te laten veranderen en een nieuwe start te nemen in het leven. Ik werd vanaf dan Mieke. Omdat de procedure voor een naamsverandering nu veel eenvoudiger is, prijkt de naam Mieke dan ook binnenkort officieel op mijn identiteitskaart.”
“De kaartjes met ‘Gerlinde’ waren al gedrukt, tot mijn naam bij het aangeven werd geweigerd. M’n vader koos dan maar snel de eerste naam in het voornamenboek: Ann” • Ann
Gerlinde
Ann: “Ik ben geboren op 2 november 1962. Mijn vader snelde enthousiast eerst naar de drukker om mijn geboortekaartjes te bestellen met de voornaam “Gerlinde” en ging me enkele dagen later aangeven op het gemeentehuis. De kaartjes waren intussen gedrukt, maar wat bleek? Mijn voornaam werd geweigerd. De ambtenaar stelde voor dat ze mij de naam “Gerlache” zouden geven met als roepnaam Gerlinde. Wat ben ik mijn vader eeuwig dankbaar dat hij dit voorstel vriendelijk heeft afgeslagen. Hij koos dan maar voor de eerste naam in het voornamenboek: Ann. Goede vrienden dachten dat mijn ouders een tweeling hadden gekregen, omdat ze hen de 2 kaartjes hadden opgestuurd, eentje met Gerlinde en nadien eentje met Ann. Ik heb de oude geboortekaartjes met Gerlinde trouwens netjes bewaard in een doos.”
Elke
Elke: “Ik ben geboren in 1985 als vrouw in een mannenlichaam. Mijn mama heeft nooit anders geweten dat ik een meisje wilde zijn en vroeg mij al snel met welke naam ik liever aangesproken wilde worden. Het werd Elke. Ik herinner mij enkele tranen bij mijn moeder, maar sinds die dag was ik enkel nog Elke voor haar. De officiële stap om als vrouw op straat te komen, heb ik gezet in juni 2014 nadat mijn mama plotseling stierf. Sindsdien wilde ik ook voor de rest van de wereld enkel Elke zijn. Ik ben zo blij dat minister Geens de naamwet gewijzigd heeft, maar ook omdat je nu makkelijker kunt veranderen van geslacht. Vroeger kon dit enkel na een geslachtsoperatie, maar niet iedereen is even sterk om dit te ondergaan. Ikzelf heb autisme waardoor een hormonenkuur niet vanzelfsprekend is. Daarom ben ik al heel tevreden met de verbeterde procedures.”
Reinelde
Reinelde: “Ik ontdekte pas op mijn 21ste dat mijn geboortenaam Reinelde is. Sinds zo lang ik me herinner, heb ik mijn naam verkeerd gespeld. Vanaf het eerste leerjaar leerde ik namelijk Reinhilde schrijven en iedereen sprak het ook zo uit. Ik merkte het pas op toen ik zelf ging trouwen en het trouwboekje van mijn ouders nodig had. Daar zag ik op de officiële documenten plots ‘Reinelde’ staan. Nooit heb ik nog Reinhilde geschreven, maar sindsdien enkel mijn echte naam: Reinelde. Je wilt niet weten hoeveel opmerkingen ik al kreeg over de spel- en zegswijze, maar dat vind ik niet erg, het ís en blijft mijn enige échte naam.”
Ook interessant:
- Waarom zijn onze kinderen zo verzot op Fortnite (en dé nieuwste hype Apex)?
- Weg met het taboe: bedplassen komt vaak voor en dit kun je doen!
- Dit is de echte naam van de Britse prins Harry
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!