Ruzie maken mag (soms)!
1. Wanneer grijp ik in?
Orthopedagoog Mieke Van Daele: “Een pasklaar antwoord is er niet. De context van de ruzie bepaalt wanneer en hoe snel je ingrijpt.”
Doet de ruzie zich voor na een rustiger speelmoment of is het al de tiende ruzie van de dag?
Ontstaat de ruzie thuis of ‘en public’ waarbij je als ouder goed voor de dag wilt komen?
Heb je net een zware dag achter de rug of voel je je ontspannen?
Sta je onder tijdsdruk en moeten de kinderen nu echt mee in het tijdschema of heb je rustig de tijd?
Belangrijk is ook hoe jij de effecten van de ruzie interpreteert:
Zie je en vind je dat je kinderen over grenzen gaan: lichamelijk pijn doen, met woorden kwetsen, iemand in verlegenheid brengen, materiaal stukmaken?
Vind je dat ze ongepast reageren: vloeken, slaan, gooien, iemand erg subtiel ondermijnen of op zijn zwakheden pakken? Grijp dan snel in. Kinderen verliezen hun vertrouwen en veilig gevoel als ze voelen dat er geen grenzen en regels zijn.
2. Hoe grijp ik in?
Mieke Van Daele: “Als ouder schieten we in actie op basis van onze interpretaties. We zien soms al pijn, vernedering of last terwijl kinderen het nog niet ervaren. Twijfel je? Even toetsen tussendoor kan je kinderen helpen om grenzen te leren bewaken voor zichzelf en voor anderen: ‘is dit nog leuk voor allebei, is dit nog spelen?’. Hou het op afstand mee in het oog. Als kinderen vastlopen in hun ruzie, kan je tussenkomen door de ruzie zelf op te lossen. Maar als kinderen mogen meedenken over hoe ze hun ruzie het best aanpakken, werkt het vaak beter.”
3. Hoe kunnen ouders bemiddelen?
STAP 1: STEL VRAGEN (Wat is het probleem?) Vraag waarover je kinderen ruziemaken. > ZET DE TV EVEN UIT.
STAP 2: DOE ZE NAAR ELKAAR LUISTEREN (Wat ziet, voelt, denkt de ander?) Geef beide partijen de kans om hun verhaal te doen. Zorg ervoor dat ze elkaar niet onderbreken. Ga niet op zoek naar DE waarheid want dan raak je betrokken in het conflict: ‘wie geef jij gelijk, aan wiens kant sta jij?’. Zorg er vooral voor dat je kinderen het gevoel hebben dat ze zich weer wat gehoord voelen. Daarbij kan je assisteren. Verwacht niet dat ze meteen in het standpunt van de ander kunnen komen, tijdens een ruzie is dat moeilijk.”
STAP 3: DOE ZE NADENKEN (Welke oplossing zien ze?) Vraag je kinderen hoe ze het probleem kunnen oplossen. Laat ze zelf voorstellen doen. Kinderen leren zo creatief nadenken en met elkaar onderhandelen. Je laat ze voelen dat jij gelooft dat ze een oplossing kunnen vinden. Kinderen hebben vaak zelf goede ideeën. > WE NEMEN HET PROGRAMMA DAT IK WIL ZIEN OP EN IK KAN ER STRAKS NAAR KIJKEN.
STAP 4: ZE KIEZEN EEN OPLOSSING (Komen ze eruit?) Als je kinderen niets kunnen verzinnen, geef ze dan een paar mogelijkheden waaruit zij mogen kiezen: even een rustmoment inbouwen, even apart nadenken, even iets helemaal anders gaan doen (van tv kijken naar een spelletje spelen, van binnen spelen naar buiten spelen, van passief naar actief, van met twee naar met drie spelen, even alleen spelen). > JULLIE ZOUDEN OP PAPIER KUNNEN ZETTEN WIE WELKE DAG EERST MAG KIEZEN. WAT DENK JE?
STAP 5: ZEG DAT JE BLIJ BENT (en volg op) Toon je kinderen dat je blij bent als ze zonder ruzie kunnen verder spelen of tv kijken. Komen ze hun afspraken na? Lukt de oplossing niet, kies dan samen met je kinderen een andere optie. > WE ZETTEN DE TV EVEN UIT EN SPELEN EEN SPEL
4. Wat leren kinderen?
Mieke Van Daele: “Ouders denken vaak dat ruziemaken niet goed is. Dat je het thuis zo veel mogelijk moet vermijden. Dus grijpen we overal en altijd snel in. Maar kinderen moeten leren ruziemaken. Dat kan alleen maar door het te doen.”
Wat leert je kind?
zijn hart luchten en emoties en frustraties uiten
dat hij niet alleen op de wereld is en rekening moet houden met anderen
zich inleven in de ander: luisteren naar wat iemand anders zegt en wat hij bedoelt
opkomen voor zichzelf: zijn eigen mening of wensen of gevoelens duidelijk verwoorden
creatief zijn om oplossingen te zoeken
onderhandelen en compromissen sluiten
dat een ruzie niet het einde van de wereld is
dat je elkaar graag kan hebben en toch van mening kan verschillen
Met dank aan www.klasse.be