Weg woonbonus: een antwoord op jullie vragen!

Vanaf 1 januari 2020 is het gedaan met de woonbonus. Het was een van de eerste wapenfeiten van onze kersverse Vlaamse regering deze week, én meteen ook eentje die heel wat vragen opriep. Zo ook bij jullie, Libelle-lezers. Op enkele van die vragen geeft woonexpert Björn Cocquyt nu een antwoord.

Wat houdt dat precies in, die afschaffing van de woonbonus?

Björn Cocquyt: “Eerst even uitleggen hoe het tot nu toe zat: als je vandaag leent om een huis te kopen (om zelf in te wonen) krijg je tijdens de hele afbetalingsperiode een mooi belastingvoordeel van honderden euro’s per jaar. Als koppel geldt dat voor beide partners. Maar die woonbonus verdwijnt op 1 januari 2020 en wordt vervangen door verlaagde registratierechten, dat is de belasting die je bij een aankoop moet betalen. In plaats van 7% vandaag, gaan die naar 6% volgend jaar en zelfs 5% bij een grondige, energiezuinige renovatie.”

Waarom wordt de woonbonus afgeschaft?

“De regering wil het verwerven van een woning makkelijker maken en verlaagt daarom de registratierechten. De achterliggende gedachte is: wie een huis koopt heeft nú centen nodig en is minder gebaat bij een belastingvoordeel op de lange termijn.”

Is het nu goed of slecht nieuws?

“In eerste instantie en op korte termijn líjkt het goed nieuws. Want: op het moment dat je een huis aankoopt, moet je minder betalen. Stel dat een woning 250.000 euro kost, dan bedragen de registratierechten die daarbovenop komen vandaag 17.500 euro. Vanaf 2020 dalen die naar 15.000 euro of 12.500 euro bij een energiezuinige renovatie. Dat levert je een onmiddellijke besparing op van 2.500 tot 5.000 euro.”

“Maar als we het op lange termijn bekijken, doe je helemaal geen profijt, zo berekende financieel adviesbureau Immotheker. Een koppel dat een lening aangaat voor 25 jaar doet daar in het systeem van de woonbonus net geen 40.000 euro belastingvoordeel mee. Het contrast met het onmiddellijke en eenmalige voordeel van 2.500 of 5.000 euro in het nieuwe systeem is enorm.”

“Wat wel bizar is: wie leent voor een tweede verblijf blijft wél genieten van de woonbonus, omdat dit een federale materie is. Al is het volgens mij slechts een kwestie van tijd voor ook daar verandering in komt.”

Zullen de huizenprijzen in de toekomst dalen, zoals sommigen voorspellen?

“Daar geloof ik niet in. Kijk maar naar Brussel, waar de woonbonus in 2017 werd afgeschaft en de prijzen sindsdien de stijgende tendens van Vlaanderen en Wallonië volgen. De komende maanden zal er een rush op vastgoed volgen. Wie zijn huis nu verkoopt, hoeft dus niet meteen iets van zijn prijs af te doen.”

“Tijdens de eerste maanden van 2020 zal er mogelijk een stagnatie volgen, en eventueel zelfs een kleine correctie, maar nadien worden huizen en appartementen gegarandeerd weer duurder. Logisch: de bevolking blijft groeien en iedereen moet een dak boven zijn hoofd hebben, maar de beschikbare ruimte neemt af. Ook de bereidwilligheid van banken om leningen toe te kennen, speelt een rol. Mensen die van plan waren om hun huis te verkopen, moeten dat dus zeker niet snel-snel gaan doen.”

En als je bouwplannen had?

“Wie voor een nieuwbouw gaat, is nog meer de pineut. Die mensen verliezen hun fiscaal voordeel én krijgen minder in de plaats dan wie een bestaand vastgoed koopt. Dat zit zo: bij een nieuwbouw betaal je enkel registratierechten op de grond, maar voor de constructie – het huis zelf dus – geldt een btw-tarief van 21%. De ‘korting’ voor bouwers is dus enkel van toepassing op het perceel dat ze kopen.”

Moet je nu dan maar snel nog een woning gaan kopen?

“Wie al plannen had, kan er inderdaad maar beter vaart achter zetten, als je nog van de woonbonus wilt genieten. Zeker omdat de hele administratieve rompslomp van zo’n koop een paar maanden in beslag neemt. Maximum vier, maar in de praktijk gaat het doorgaans om twee tot drie maanden.”

Moet de verkoopakte verleden zijn vóór 2020 om nog van de woonbonus te kunnen genieten?

“Zoals het er nu naar uitziet wel. Als je een huis koopt, wordt er eerst een compromis ondertekend en pas maanden later volgt het verlijden van de krediet- en aankoopakte. Het is naar die laatste datum dat er gekeken zal worden.”

Wat als ik in de toekomst mijn lening wil laten herzien?

“Volgens de huidige plannen is dat geen enkel probleem, omdat een herfinanciering beschouwd wordt als een verderzetting van een bestaande lening. Voor een wederopname van een lening – wat vaak gedaan wordt voor de renovatie van het huis waarin je woont – vervalt de woonbonus wel, omdat het als een nieuwe lening wordt beschouwd. Snel zijn is dus de boodschap, al neemt de afhandeling ervan minder tijd in beslag dan die van een compleet nieuwe lening.”

Als ik nu wel van de woonbonus geniet, kan ik ‘m dan in de toekomst toch nog kwijtspelen?

“Neen. Wie vandaag een woonbonus heeft, blijft gedurende de volledige looptijd van de lening van een fiscaal voordeel genieten. Het gaat dus om een uitdoofscenario.”

Afbeelding: Getty Images

Nog meer artikels over wonen:

• Slim met geld: zo beheer je een gezinsbudget
• Als het even mag op onze oude dag: thuis blijven wonen!
• Slim renoveren in 8 gouden regels

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!