“Neen, kinderen zijn niet stout als hun brooddoos niet leeg is”
‘Niet van tafel voor je bord leeg is’, een uitspraak die we vroeger allemaal weleens hoorden. Volgens experten volledig achterhaald. “Je creëert een foute relatie met voeding”, zegt voedingsdeskundige Vicky De Beule. Zij roept scholen op om kinderen niet te straffen als ze hun boterhammen niet op hebben.
Wie is Vicky De Beule?
- Vicky De Beule is diëtist en voedingsdeskundige voor volwassenen en kinderen. Ze is gespecialiseerd in moeilijke etertjes.
- Auteur van het boek ‘Ik lust dat niet’
- Ze wil ouderwetse ideeën rond voeding de wereld uit helpen.
Radeloze mama
Vicky: “Vandaag ontving ik een noodkreet van een radeloze mama. Ze kreeg tijdens het infomoment op
school te horen dat de kindjes die hun brooddoos niet leegeten, die opnieuw voorgeschoteld krijgen tijdens het “koek- en drankmoment” in de namiddag. De kinderen die wél al hun boterhammen opeten, mogen hun koekje opeten. Verder krijgen kindjes die braaf zijn, op het einde van de dag een extra koekje. Wie stout is geweest, verdient geen koek. De mama in kwestie had er niet van geslapen en al veel gehuild. Haar kindje is immers een moeilijke eter.”
Volgens Vicky een compleet verkeerd signaal. “Dit is jammer genoeg de zóveelste getuigenis die aantoont dat onze taak als voedingsdeskundige nog lang niet af is! Het illustreert op pijnlijke wijze dat de handvatten om een positieve relatie met voeding op te bouwen, nog niet wijdverspreid genoeg, laat staan gekend zijn. Want zo goedgelovig wil ik blijven: het is vanuit onwetendheid dat scholen dit straffen-belonenbeleid volgen. Denkende hiermee goed te doen, niet beseffende hoe nefast deze negatieve voedingsstrategieën op korte én lange termijn zijn.”
Ik hoor van mensen hoe ze nog steeds kokhalzen als ze terugdenken aan een moment waarop ze gedwongen werden een bepaald voedingsmiddel te eten. Dat willen we toch niet voor onze kinderen?
Eén gouden regel
Volgens Vicky is er één gouden regel tijdens het voeden. “Er is gedeelde verantwoordelijkheid. Deze regel geeft ouders de verantwoordelijkheid over wat ze een kind aanbieden, wanneer ze dat aanbieden en waar.
Of een kind eet van wat het aangeboden krijgt én hoeveel het ervan eet, ligt bij het kind. Deze regel wordt reeds meer dan 40 jaar naar voor geschoven wanneer het gaat over het ontwikkelen van gezonde eetvaardigheden. Een kind weet namelijk perfect wat zijn eigen lichaam nodig heeft, op élk aangeboden
eetmoment, opdat het optimaal zou groeien en functioneren. Dit kunnen wij niet bepalen voor een kind. Net zoals iemand anders dat ook niet voor ons kan bepalen. Elk individu voelt zijn eigen
honger- en verzadigingssignalen aan. Waarom zouden wij ditzelfde kind beter dan zijzelf aanvoelen? (*)”
Het is typisch dat jonge kinderen door een kritische eetfase gaan waarbij het helemaal niet evident is om iets in hun mond te steken, laat staan op te eten
Waarom eet mijn kind (niet)?
“Of een kind klaar is om van iets te eten, heeft alles te maken met het feit dat eten een leerproces is. En dat aan eten, proeven vooraf gaat. Jonge kinderen gaan typisch door een kritische eetfase waarbij het helemaal niet evident is om iets zomaar in de mond te steken, laat staan op te eten.
Kinderen leren schrijven op hun eigen tempo of leren dankzij stapjes hoe ze kunnen tellen, en dat met de positieve ondersteuning van juf of meester. Waarom zouden we kinderen dan wel dwingen om iets op te eten en ze te straffen als het niet zou lukken? Rekenen lukt niet beter onder druk of als er een straf volgt. En het wakkert al zeker niet de liefde voor wiskunde aan. Met proeven en eten werkt het net zo.
Ouders getuigen in mijn praktijk dat ze tot op vandaag de dag de hevige emoties kunnen oproepen bij anekdotes van meer dan 30 jaar geleden. Ze vertellen hoe ze in de refter of het internaat gedwongen werden om iets op te eten. Tot vandaag kokhalzen ze bij de gedachte of het zien van datzelfde voedingsmiddel. Dat willen we toch niet voor onze kinderen?”
Die pot ijs lost de eenzaamheid níet op, net zoals die reep chocolade ons niet gelukkiger maakt. En tóch grijpen wij ernaar, omdat we dat aangeleerd hebben gekregen als kind want “zoet” moesten we verdienen en hielp tegen elk ‘pijntje’
Geen generatie emotionele eters
Vicky heeft daarom een belangrijke oproep. “Laat ons samen een generatie voeden waarbij eten geen beloning of straf meer is, zodat we een volgende generatie emotionele eters vermijden. Want geef toe: als honger niet het probleem is, is eten zelden de oplossing. Dat glas wijn maakt echt een rotdag niet beter. Die pot ijs lost de eenzaamheid níet op, net zoals die reep chocolade ons niet gelukkiger maakt. En tóch grijpen wij ernaar, omdat we dat aangeleerd hebben gekregen als kind want “zoet” moesten we verdienen en hielp tegen elk ‘pijntje’.
Laat ons samen een generatie voeden, waarbij een kind op eigen tempo en zonder druk mag leren proeven en eten. Lukt het vandaag nog niet, dan oefenen we gewoon morgen nog een keertje! Zo “leert” een kind toch ook zwemmen en fietsen? Aan ons om hen overwegend gezonde en evenwichtige brooddozen en snackjes mee te geven. Aan hen om op termijn gezond en evenwichtig te leren eten. Ik hoop dat deze mama niet noodgedwongen vervalt in het aanbieden van uitsluitend witte boterhammen met choco, opdat de brooddoos maar zou worden opgegeten en ook haar kindje blij zou mogen gaan spelen na het eten van een koekje. Want wat winnen we hierbij? Bitter weinig…
Als we geen fruit en groenten of andere gezonde voeding aanbieden, kàn een kind er niet van leren eten. Op het droge leren zwemmen, lukt niemand.
Positief voeden. Laat ons daarvoor samen gaan. Vanaf morgen. In het belang van al die kinderen, die optimaal willen groeien en functioneren!”
(*) bij bv. een kind met autisme of de eetstoornis ARFID of, omwille van de medicatie met ADHD kunnen deze signalen verstoord zijn. Het is van belang dit samen te bekijken met een expert die je hierin kan begeleiden.
Meer tips voor september:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!