Raad van de seksuologe: 6x tips voor een open gesprek over seks

Door De Redactie

03 dec 2023

Er werd nog nooit zoveel over seks gepraat in onze maatschappij als vandaag. Maar een gesprek over seks met je partner over jullie eigen verlangens, dat ligt vaak een stuk lastiger. Dat merkt ook relatie- en seksexperte Rika Ponnet in haar praktijk.

6x een open gesprek over seks

Praten over seks? Niet altijd gemakkelijk, maar niets dan voordelen: je leert elkaar en elkaars verlangens beter kennen, maakt verbinding dankzij een goed gesprek en wordt waarschijnlijk gelukkiger op seksueel vlak. Tijd dus om te babbelen, maar hoe doen we dat?

1. Kies het juiste moment voor een goed gesprek

Seksuologe Rika Ponnet: “Een veilig moment om over jullie seksualiteitsbeleving te praten, is een moment waarop jullie je het meest verbonden voelen met elkaar, het dichtst bij elkaar staan. Dan ben je doorgaans ook milder voor elkaar, en dat brengt je verder tijdens een gesprek over seks.

Dat moment is voor iedereen anders: dat kan na een vrijpartij zijn, waarna je aangeeft wat je fijn vond en wat je eventueel liever anders wilt. En waar je meteen ook kunt polsen naar de verlangens van je partner. Een film of een artikel in een tijdschrift, maar ook de manier waarop andere koppels met elkaar omgaan, kunnen evengoed een aanleiding zijn om het te hebben over jullie eigen seksleven. Ben je niet zo handig met woorden, dan kun je je verlangens aan je partner ook duidelijk maken door hem tijdens het vrijen bij de hand te nemen en zo subtiel, zacht en in stilte duidelijk te maken wat jij fijn vindt. Het geeft je partner een idee van je verlangens, en die kennis zorgt bij hem of haar voor meer zelfzekerheid tijdens de volgende vrijpartij. Je partner is dan tevreden dat hij of zij jou heeft kunnen plezieren, en jij bent voldaan door de wijze waarop dat gebeurde – en vice versa.”

2. Alles is bespreekbaar, maar wees respectvol

“‘Hij heeft te veel speeksel’, ‘Ze draagt altijd van die brave lingeriesetjes’, ‘Ik wil het graag wat avontuurlijker of zotter’, ‘Neem eens wat meer initiatief’… Opmerkingen over jullie seksleven kunnen gemakkelijk hard en ongevoelig aankomen, en kunnen je treffen in het diepst van je zijn. Gesprekken waarin de andere het gevoel krijgt dat hij of zij tekortschiet, dat hij of zij niet ‘liefdeswaardig’ of seksueel onaantrekkelijk is, zetten de verkeerde mechanismen in gang: om een conflict te vermijden wordt er dan gepleased, wordt seks een verplichting en ga je er een hekel aan krijgen. Terwijl instructies van je partner niet perse afwijzend of denigrerend hoeven te zijn.

“Het gemak waarmee je respectvol over seks kunt praten is vaak een graadmeter voor de intimiteit binnen je relatie”

In een gezonde, veilige liefdesrelatie geeft je partner die vanuit liefdevolle bedoelingen, voor het goed van jullie relatie. En besef je dat. En geldt dat ook omgekeerd, wanneer jij bepaalde dingen graag anders zou zien. Vanuit dat opzicht is het gemak waarmee je respectvol over seks kunt praten vaak een graadmeter voor de algemene kwaliteit van intimiteit binnen je relatie. Die intimiteit – hoe verbonden je je voelt met elkaar – is iets dat groeit in kleine momenten van positieve aandacht (een complimentje, een lieve aanraking…). Het zorgt ervoor dat jullie ontvankelijker zullen zijn voor elkaars verlangens en makkelijker kunnen afstemmen met elkaar. De sleutel tot seksueel succes is ervoor zorgen dat de andere zin heeft om tot bij jou te geraken, moeite wil doen voor jou. Dat bereik je door elkaar te zien, te steunen en elkaars grenzen te respecteren.

Maar bepaalde opmerkingen kunnen indirect wijzen op een dieperliggend relatieprobleem. Heb je het moeilijk met de lichaamshygiëne van je partner, zijn of haar te veel aan speeksel tijdens het kussen, en remt dat je zin in seks af? De toon waarop je die boodschap aan je partner geeft, zegt iets over wat je echt wilt. Ga voor jezelf na of je die kritiek uit vanuit liefdevolle bedoelingen, of om je partner op afstand te houden en weg te duwen, omdat jouw diepere verlangen is dat hij of zij geen initiatief voor seks meer neemt.”

3. Deel je verlangens, maar wees voorzichtig met verwachtingen

“Wanneer je verwachtingen uit, dan wil je dat de andere daaraan tegemoet komt. Als een soort van verplichting. Een verlangen is iets wat je zelf wilt, hoe jij het graag zou zien, en is als boodschap zachter. Met ‘Ik wil graag wat vaker met je vrijen’ uit je een verlangen, ‘Ik wil dat jij meer initiatief neemt’ is een verwachting, waarbij je ervan uitgaat dat de andere die zal vervullen. Je legt alle verantwoordelijkheid bij je partner. Weet dat seksualiteit en verwachtingen niet zo goed samen gaan. Jullie seksleven is een afstemmingsoefening, een samenwerking: hoe kan je ervoor zorgen dat je emotioneel dicht genoeg bij je partner geraakt, zodat die ontvankelijk wordt voor jouw verlangen(s).

“Stem af met elkaar: vraag ook hoe je partner jullie seksleven ziet. Zo wordt het een gedeeld verhaal, een wij-verhaal. Win-win dus!”

Ga op zoek naar een manier (positieve aandacht, aanrakingen zonder meer…) om ervoor te zorgen dat je partner gaat openstaan voor jouw seksuele verlangen. Wanneer je relatie goed zit, is dat de beste basis voor een gesprek over seks. Stem altijd af met elkaar: durf te vragen hoe je partner jullie seksleven ziet. Zo wordt het een gedeeld verhaal, een wij-verhaal. Win-win dus!

Nu, veel vrouwen zijn zo fel overgeheld in het tevreden houden van de partner dat ze geen idee hebben van wat ze zelf verlangen van hun seksleven. Masturberen kan daarbij een hulpmiddel zijn, om een concreter idee te krijgen van je fantasieën, wat jij verlangt van je seksleven en van je partner. Belangrijke info waarmee je aan de slag kunt gaan.”

4. Durf grenzen te stellen, en respecteer andermans grenzen

“Ben je zwanger, in de overgang of heb je je maandstonden, of heb je gewoon een periode waarbij je minder goed in je vel zit, dan liggen je seksuele behoeftes vaak anders. Durf op zo’n moment je grenzen te stellen, en intimiteit eventueel tijdelijk op een andere manier te beleven. Misschien wil je dan liever knuffelen in plaats van seks te hebben – een manier van intimiteit die alsnog je zin in seks kan aanwakkeren…

Bepaal voor jezelf waar je grens ligt, waarop je neen antwoordt – niet op de agressieve manier, maar tijdens een afstemmingsoefening – wat verlang ik, wat verlang jij? En blijf te allen tijde dicht bij jezelf, dicht bij je eigen waarden en normen. Ga je te fel mee in de andere, misschien extremere behoeften van je partner, dan kan je dat traumatiseren en je relatie doen stranden. Weet dat door grenzen te durven stellen je jezelf aantrekkelijk maakt, en je partner stimuleert om moeite te blijven doen voor je.”

5. Laat je niet afleiden door mythes die rond seksualiteit bestaan

“Periodes waarin je je als koppel seksueel vervuld voelt, wisselen af met periodes waarin seks jullie kan frustreren. Dat is perfect normaal”

“Rond seks bestaan er een aantal hardnekkige, filmische mythes die irreële verwachtingen scheppen. Koppels die elkaar graag zien, zouden bijvoorbeeld altijd zin hebben in elkaar én ook nog eens altijd op hetzelfde moment. Dat klopt niet; periodes waarin je je als koppel seksueel vervuld voelt, wisselen altijd af met periodes waarin seks jullie kan frustreren. Dat is perfect normaal. Daarom is jullie seksualiteit altijd een afstemmings- en acceptatie-oefening: leren aanvaarden dat de andere eens geen zin heeft en niet altijd aan je behoefte zal kunnen voldoen.

Nog een mythe is dat seks iets is waarop je recht hebt. Fout, seks blijft iets wat de andere bereid is jou te geven, en om tot die bereidheid te komen, om die ‘ontvankelijkheid’ bij je partner te verkrijgen, kun je elke dag stapjes zetten door elkaar positieve aandacht te geven, fijne fysieke aanrakingen… Seks is niet iets wat je kunt opeisen, of de andere toe kunt verplichten – belangrijk besef wanneer je een gesprek wilt voeren over seks.

Nog een mythe is dat vrouwen vaginaal zouden kunnen klaarkomen. Vrouwen kunnen énkel een clitoraal orgasme hebben. Faken heeft dus geen enkele zin. Een beetje knowhow over seks – door artikels of boeken te lezen, of deskundigen te volgen– draagt zeker ook bij tot een constructief en realistisch gesprek over seks.”

6. Niet praten over seks is een gemiste kans

“Praten over seks blijft een gevoelig thema, omdat het je erg kwetsbaar doet voelen. Voel je je niet veilig – als in: geborgen – in je relatie dan kan zo’n gesprek over seksualiteit in je relatie snel, via misverstanden en miscommunicatie, tot een soort van crisis escaleren. Om die reden gaan we zo’n gesprek sterk uit de weg, maar dat is een gemiste kans. Mits de juiste, respectvolle en milde houding kan zo’n babbel over jullie seksleven wél goed en veilig verlopen en levert jullie dat als koppel een waardevol voordeel op.

Door te praten over seks breng je dat intieme aspect van je relatie (en misschien wel meer) in beweging. Misschien voelt het wat ongemakkelijk, lokt het misschien verdriet uit, of voel je je even gekwetst, maar het is altijd beter om het gesprek – op een zo goed mogelijke manier – te voeren dan om te zwijgen. Je verlangen respectvol durven uit te spreken is bevrijdend en maakt je als koppel slimmer. De perfecte oplossing bestaat niet altijd, maar door af te stemmen kom je dichter bij elkaar én bij elkaars verlangens.”

Uit: Libelle 10/2020 – Tekst: Els De Ridder – Met medewerking van Rika Ponnet, duetrelatiebemiddeling.be