12x op brouwerijbezoek in eigen land
Wist je dat ons land meer dan vierhonderd brouwerijen telt en onze biercultuur het zelfs tot UNESCO Werelderfgoed schopte? Hoog tijd dus voor een rondleiding in een van onze unieke brouwerijen. Wij tippen alvast twaalf keer een fijn brouwerijbezoek in eigen land!
Op brouwerijbezoek: hier moet je zijn
1. Het Anker in Mechelen
Perfect te combineren met een citytripje Mechelen is een brouwerijbezoek aan Het Anker, een van de oudste brouwerijen van het land. De geschiedenis gaat terug tot het jaar 1471. Karel de Stoute besliste toen dat het bier gebrouwen voor het Krankenhuis – in het begijnhof van Mechelen – ‘voor de begijnen en hunne officieren’ vrij was van accijnzen en belastingen. Eind negentiende eeuw verrees hier een moderne brouwerij, die in de loop der jaren en generaties gerestaureerd werd.
In 1990 opende – uniek voor België – binnen de muren van de brouwerij een heus hotel. Tegenwoordig zijn er dagelijks gegidste rondleidingen op de site, met een brouwerijbezoek en de whiskyrijpingsmagazijnen en een degustatie van twee bieren van Gouden Carolus.
Guido Gezellelaan 49, Mechelen, hetanker.be
2. Brasserie d’Achouffe in Houffalize
In het hart van de Belgische Ardennen, diep verscholen in de schilderachtige Feeënvallei, ligt Achouffe, een van de charmantste dorpjes van de hele streek. Hier lopen nog heuse kabouters rond, met dank aan de plaatselijke brouwerij. Die is ondertussen wereldberoemd om haar La Chouffe en Mc Chouffe.
Het verhaal van de brouwerij start eind jaren zeventig, in een garage op een hoeve, met twee schoonbroers die hun eerste brouwsel van amper 49 liter maakten. Het was het begin van een gigantisch succesverhaal. Wie door de geschiedenis van de brouwerij wil wandelen, kan daarvoor een bezoek boeken. Zo’n brouwerijbezoek omvat een rondleiding van 45 minuten in de wereld van de kabouters, gevolgd door een degustatie in de ‘Auberge des lutins’, het prachtige proeflokaal van de brouwerij.
Achouffe 32, Houffalize, chouffe.com
Weekendje Ardennen koppelen aan je brouwerijbezoek? Wij tippen 16 vakantiehuisjes die je nu al kunt reserveren.
3. Abdij der Trappisten in Westmalle
In de Stille Kempen, waar abdijen welig tieren en streekbieren goddelijke drankjes zijn, ligt een van de meest bijzondere brouwerijen van het land: de Abdij der Trappisten Westmalle. De trappistenabdij werd in 1794 gesticht door uitgeweken Franse monniken, die er tot op de dag van vandaag nog bidden, studeren en werken. Om hun rust te garanderen – en hen naarstig voort te laten brouwen aan hun voorraad Westmalle Tripel, Dubbel en Extra – is de brouwerij helaas niet open voor het publiek.
Toch is een brouwerijbezoek de moeite waard. Vooral aan Café Trappisten, vlak tegenover de abdij, waar je naast de wereldvermaarde bieren ook trappistenkaas en trappistenkaaskroketten kunt proeven. Fervente wandelaars kunnen zich eerst nog aan het acht kilometer lange Trappistenpad wagen. Dat is een prachtige wandelroute over onverharde bospaden rond de abdij. Onderweg krijg je meer informatie over het leven in de abdij en de ambachtelijke werkzaamheden. Voor fietsers is er de Trappistenroute, een tocht van 44km (of verkort: 30 km) die je leidt van de abdij van Westmalle naar het trappistinnenklooster van Brecht.
Antwerpsesteenweg 496/N12, Malle, trappistwestmalle.be
4. St. Bernardus in Watou
Op een steenworp van de Franse grens, in Watou om precies te zijn – een ‘dorp van hoge gisting’ in de Westhoek – komen brouwerijtoeristen alles te weten over het maakproces van St. Bernardus. Via een uiterst interessante rondleiding, die eindigt in de indrukwekkende Bar Bernard met rooftop, duiken bezoekers de geschiedenis van de brouwerij in. Die begint rond 1900 toen de trappisten van de Katsberg (Mont des Cats) in Noord-Frankrijk vluchtten naar Watou.
Na de Tweede Wereldoorlog en nadat de trappisten waren teruggekeerd naar Frankrijk, begon de eigenaar van de site bier te brouwen voor de abt van de Sint-Sixtusabdij in Westvleteren. Ondertussen heeft St. Bernardus maar liefst elf bieren in het assortiment, van de St. Bernardus Abt 12 tot de Watou Tripel. Allemaal te degusteren in Bar Bernard!
Trappistenweg 23, Watou, sintbernardus.be
5. Kazematten in Ieper
Nog in de Westhoek, in Ieper, ligt sinds 2014 een heerlijke stadsbrouwerij op een historische locatie. In de oude vestingmuren die Ieper omringen werd brouwerij Kazematten ondergebracht, het geesteskind van Hans Depypere (zaakvoerder van Brouwerij St. Bernardus) en Rudi Ghequire (brouwmeester bij Rodenbach). Zij schonken de stad Ieper na meer dan 35 jaar weer een eigen stadsbrouwerij.
De sympathieke gids Bart neemt bezoekers hier mee door de verschillende fases van het brouwproces, van de waterbehandeling tot het rijpen. Dat het bier van hoge kwaliteit is, bewijst het succes van brouwerij Kazematten op de meest recente World Beer Awards. Daar won hun bier Wipers Times Dubbel de gouden medaille in de categorie ‘Belgian Style Dubbel’.
Houten Paard 1, Ieper, kazematten.be
6. Orval in Florenville
Bierliefhebbers, opgelet! Wie de adembenemende brouwerij van Orval wil ontdekken, houdt daarvoor best vrijdag 15 of zaterdag 16 september vrij in zijn agenda. Want enkel op deze twee dagen, opent ze haar deuren. De brouwerij maakt deel uit van de befaamde Abdij Notre-Dame d’Orval, gesticht in 1132, een van de meest opmerkelijke cisterciënzerabdijen van het land.
De site huisvest nog steeds een monnikengemeenschap die het beroemde bier en de befaamde ambachtelijke kaas van Orval maakt. De abdij is bovendien het epicentrum voor wandelfanaten in de wijde omgeving, die hier de schoonheid van de Gaume en de charme van de Belgisch-Franse grensstreek ontdekken.
Tijdens dat ene weekend in september halen bierliefhebbers hier hun hart op voor een uniek brouwerijbezoek, waarbij de geschiedenis van het bier in Orval wordt toegelicht en het belang van de brouwerij voor de heropbouw van de abdij.
Orval 1, Florenville. Inschrijven voor rondleidingen is enkel mogelijk via orval.be vanaf dinsdag 2 mei om 9 uur.
7. Liefmans in Oudenaarde
Op de oever van de Schelde in Oudenaarde staat een haast levend museum dat heerlijke fruitbieren voortbrengt. Het is brouwerij Liefmans, een brouwerij met een geschiedenis van meer dan 300 jaar en een product dat intussen wereldwijd geliefd is.
Eén figuur speelde een sleutelrol in die lange Liefmans-historie: Rosa Merckx, de eerste en lange tijd enige vrouwelijke brouwer van het land. Met haar vrouwelijke toets maakte ze van kriekbier een onvervalst succesverhaal. Wil je meer te weten komen over Rosa, over kriekbier en over de geschiedenis van Liefmans? Breng dan een brouwerijbezoek en proef enkele bieren uit het assortiment.
Aalststraat 200, Oudenaarde, liefmans.com
8. Duvel Moortgat in Puurs-Sint-Amands
Het lijkt een simpele vraag, maar hoe schenk je op de juiste manier een Duvel in? Dat leer je op het einde van een rondleiding door de imposante en moderne Duvelbrouwerij in Puurs-Sint-Amands.
Die brouwerij ontstond in 1871, onder impuls van brouwer Jan-Leonard Moortgat. Pas veel later, na de Eerste Wereldoorlog, introduceerde de brouwerij een nieuw bier, Victory Ale, dat niet lang na de introductie Duvel gedoopt werd. Destijds was Duvel nog een donker bier. Pas in 1970 werd Duvel het goudblonde bier dat sindsdien de wereld heeft veroverd. Wil je precies weten hoe die Duvel wordt gemaakt en waar de Duvel rijpt? Boek dan een brouwerijbezoek op hun site.
Breendonk-Dorp 58, Puurs-Sint-Amands, duvelmoortgat.com
9. Cantillon in Anderlecht
Op een boogscheut van station Brussel-Zuid ligt een van de meest bijzondere brouwerijen van ons land. Bij Cantillon, in Anderlecht, wordt al sinds 1900 – op ambachtelijke wijze – lambiek gebrouwen, net als geuze, faro en kriek.
Cantillon lijkt wel een teletijdmachine: je stapt hier binnen in een brouwerij waar sinds het jaar 1900 nog niks veranderd is. De werktuigen, machines en het brouwproces zijn hetzelfde gebleven en ook aan de smaak van het bier werd niets veranderd. Roodkoperen kuipen, vaten die soms meer dan 100 jaar oud zijn en muren van flessen vormen het decor.
Tijdens een brouwerijbezoek kun je de verschillende fases van het brouwproces meemaken, van in de brouwerszaal, de zaal met de gistkuipen, de graanzolders, de koelbakken, de opslagplaats voor de houten vaten, de werkplaats voor het op fles trekken tot de opslagkelder. Bovendien herbergt de brouwerij het Brussels Museum van de Geuze. Dat werd in 1978 opgericht met maar één doel: vermijden dat Brouwerij Cantillon zou verdwijnen.
Gheudestraat 56, Anderlecht, cantillon.be
10. De Dochter van de Korenaar in Baarle-Hertog
Revanche, Belle-Fleur, Bravoure, Embrasse, Crime Passionnel, Charbon, Noblesse, Extase… Het zijn maar enkele van de vaste bieren die in de Belgische exclave Baarle-Hertog gebrouwen worden. De brouwerij draagt de welluidende naam ‘De Dochter van de Korenaar’, en werd in 2007 door Ronald Mengerink uit de grond gestampt met maar één doel voor ogen: simpelweg het beste bier brouwen.
En daar slaagt de brouwer wonderwel in — op zestien jaar tijd sleepte hij al heel wat bierprijzen in de wacht. Bovendien zijn de twaalf vaste bieren wereldwijd verkrijgbaar. Op vrijdag en zaterdag valt de brouwerij vrij te bezoeken. Vanuit het proeflokaal kijk je uit op de brouwketels. Een rondleiding op afspraak behoort ook tot de mogelijkheden.
Oordeelstraat 3B, Baarle-Hertog, dedochtervandekorenaar.be
11. De Koninck in Antwerpen
Een andere niet te missen stadsbrouwerij is die van De Koninck in Antwerpen, op de grens tussen ’t Stad en Berchem. De oudste brouwerij van de Scheldestad bestaat al sinds 1833. Oorspronkelijk heette het Brouwerij De Hand, geïnspireerd door de gebeeldhouwde hand op een grenspaal vlakbij. De hand figureert nog steeds als logo van de brouwerij.
In 1912 veranderde de brouwerij van naam en werd het Brasserie Charles De Koninck. Amper één jaar later zag het ‘Bolleke’ het levenslicht, genoemd naar het bolvormige glas waarin het ondertussen legendarische bier geserveerd wordt.
Over die rijke geschiedenis leren brouwerijtoeristen tijdens een wel zeer bijzondere en interactieve tour. Tijdens zo’n tour kun je je tapkunsten bijschaven, hoog boven de brouwzaal wandelen en beland je zelf middenin een bollekesglas. Elke zondag organiseert Stadsbrouwerij De Koninck proeverijen in kleine groepen (reserveren verplicht).
Mechelsesteenweg 291, Antwerpen, dekoninck.be
12. De Halve Maan in Brugge
In het historische centrum van Brugge ligt de laatste authentieke familiebrouwerij van de Breydelstad: De Halve Maan. Al vijf eeuwen wordt hier op het Walplein uitmuntend bier gebrouwen. Maar het verhaal van De Halve Maan start pas in 1856, wanneer Leon Maes eigenaar wordt van de brouwerij. Een handvol generaties later is De Halve Maan – met bieren als Brugse Zot, Straffe Hendrik en Blanche De Bruges – een merk met wereldfaam.
Eyecatcher van de brouwerij is de eerste bierpijpleiding ter wereld, een ondergrondse bierpijplijn die het gerstenat vanuit de binnenstad naar de bottelarij stuwt over een totale lengte van 3,3 kilometer. Met jaarlijks zo’n 100.000 bezoekers is De Halve Maan bovendien een van de meest bezochte brouwerijen van België. De klassieke rondleiding begint in de brouwzaal en loopt langs de vele brouwinstallaties die de laatste eeuwen werden gebruikt. Als afsluiter proef je een ongefilterde Brugse Zot Blond, Brugse Zot Dubbel of Straffe Hendrik Tripel.
Walplein 26, Brugge, halvemaan.be
Bron: Libelle 07/2023 • Tekst: Sebastiaan Bedaux • Foto’s: o.a. Getty Image
Nog meer fijne uitstapjes:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!