Survivaltechnieken voor de tuin – snoeien

Onderhoudssnoei

Wat?

De herfst is de periode bij uitstek voor het snoeien van uitgebloeide heesters zoals:
• rozen
• hortensia’s
• vlinderstruiken, …

Let op: niet alle heesters en struiken mogen gesnoeid worden in het najaar. Sommige winter- en voorjaarsbloeiende heesters zullen immers bloeien op de uiteinden van de takken die ze vormden afgelopen zomer. Deze nu afknippen, zou verhinderen dat je in het voorjaar kan genieten van de bloemen die ze zullen voortbrengen. Dit geldt onder andere voor:
• ‘Chinees klokje’ (Forsythia)
• ’toverhazelaar’ (Hamamellis)
• ‘sneeuwbal’ (Viburnum), …

Te onthouden dus: snoei na de bloei bevordert de groei!

Hoe?

• Bij onderhoudssnoei knip je ongeveer 1/3 van de tak af. Meer snoeien zou schadelijk kunnen zijn bij periodes van aanhoudende en strenge vorst. Het dieper wegsnoeien van de uitgebloeide en/of oudere takken doe je pas in de volgende lente, tijdens de ‘verjongingssnoei’.
• Een belangrijk punt is de ‘gaafheid’ van de snoeiwonde. Een mooie snoeiwonde zal beter helen dan wanneer een stompe snoei- of takkenschaar wordt gebruikt. Na het snoeien zal de plant immers een natuurlijk wondafdekweefsel vormen. Aangezien de planten weldra in winterrust gaan, zullen ze dit veel trager doen dan wanneer je deze tak ’s zomers zou snoeien.
• Tijdens de winterrust van de plant wordt best een ‘wonddichtingsmiddel’ gebruikt. In tuincentra zijn daarvoor doeltreffende wondpasta’s of handige spuitbussen te koop, maar ook met kaars- of frituurvet kan je wonderen verrichten!
• Door het gebruik van een wonddichtingsmiddel worden gave en dichte wonden verkregen, die minder kans hebben op infecties door bijvoorbeeld schimmels en bacteriën. Ook insecten zullen minder geneigd zijn om hun wintereitjes af te leggen op gave snoeiwonden.

Waarom?

Snoeien in het najaar staat eigenlijk gelijk aan het afknippen van de uitgebloeide bloemen en zaadbeginselen. Daardoor:
• krijg je een fraaier uitzicht;
• kan je vermijden dat het gewicht van regen en sneeuw die wordt opgehoopt, zorgt voor het afbreken en inscheuren van de takken.

Snoeien – afleggen

Wat?

Een alternatief voor het wegsnoeien van de overtollige takken is het ‘afleggen’ van die takken. Het is een eenvoudige en goedkope manier om planten te kweken en gaat vlot bij de meeste heesters. Tijdens de herfst- en wintermaanden kan je heel eenvoudig takken leiden – afleggen – die de afgelopen zomermaanden gevormd zijn. Ze zijn niet alleen flexibeler dan een oudere tak, maar ze zullen bovendien ook sneller wortels aanmaken.

Hoe?

Hoog hangende takken:
• Door de takken eerst te torsen worden gebroken takken en open wonden vermeden.
• Daarna kunnen de takken best aan een holle bindbuis worden gebonden. Deze is elastisch en zal de takken dus niet afsnoeren als ze verder groeien (in tegenstelling tot bijvoorbeeld metaaldraad).
• Na het leiden van heesters en bomen knip je de overige takken beter gewoon weg: deze zouden de voeding van de geleide takken wegroven.

Laag bij de grond groeiende takken:
• Opnieuw geldt hier: eerst torsen, dan buigen.
• Het gedeelte dat tegen de grond wordt gedrukt, kan je lichtjes insnijden met een snoeischaar of een mes. Het verwonden zal de aanmaak van worteltjes in de volgende lente op die beschadigde plaats immers stimuleren en bevorderen.
• Daarna druk je de omgebogen tak tegen de grond, en fixeer je hem met een hoopje aarde. Om de tak goed om z’n plaats te houden maak je best gebruik van een steen of een gebogen metaaldraad die stevig in de grond wordt geplant. Het resultaat is een volwaardige plant die dezelfde eigenschappen heeft als de moederplant.

Met dank aan Bosch tuingereedschappen