Geen kerststal zonder vrijwilligers: “De kerststal zorgt voor een groot gevoel van verbondenheid en heeft een immense impact op onze gemeenschap”

We zullen de wintermarkten missen dit jaar, maar gelukkig kunnen we de kerststallen nog wél bewonderen. Wij lieten de vrijwilligers achter enkele pareltjes aan het woord over hun bijzondere engagement.

De kerststal van Zondereigen

De kerststal van Zondereigen bij Baarle-Hertog staat er nog altijd door de inzet van oude en jonge helpende handen.

Frans (76): “We houden onze kerststal in ere dankzij een heel gemengde groep van ruim twintig vrijwilligers. Jong en oud, mannen en vrouwen, mensen met en zonder beperking… vele handen maken het werk licht. We zijn ontzettend trots op ons team! Iedereen draagt zijn steentje bij. De unieke houten poppen die verschillende houdingen kunnen aannemen, worden jaar na jaar verzorgd en aangekleed door dezelfde twee jonge vrouwen. Iemand anders ontfermt zich over het aanhalen van het stro of zorgt ervoor dat het dak bedekt wordt en elke ochtend komt Cisse met zijn fiets aangereden om samen met Jan onze dieren te voederen. Voor het zwaardere werk bij de opbouw en afbraak mogen we rekenen op de jongens van de KLJ. Dankzij die mix van leeftijden is de toekomst van onze kerststal verzekerd.

Ons comité heet ‘De Vrienden van de Kerststal’ en wat ben ik dankbaar dat we jaar na jaar op zo veel helpende handen kunnen rekenen. Iedereen is gemotiveerd en geëngageerd en heeft zijn rol in het verhaal van onze kerststal. De tweeëntwintigste editie komt eraan en na al die jaren weten we dat we elkaar kunnen vertrouwen. Het is heel fijn dat we elkaar niet hoeven te controleren, iedereen zorgt ervoor dat zijn deel in orde komt.

“Ook dit jaar wordt dit dé ontmoetingsplek voor jong en oud, ondanks mondmaskers en afstand”

De kerststal zorgt voor een groot gevoel van verbondenheid en heeft een immense impact op onze gemeenschap. Het is een heel warme ontmoetingsplek voor jong en oud, al zal dat dit jaar met de nodige afstand en mondmaskers zijn. Bovendien ligt onze stal op een wandelroute tussen Merksplas, Zondereigen en Baarle-Hertog centrum, langs verschillende Kempense kerststallen. Afgelopen jaren zagen we wel meer dan 10.000 bezoekers per editie. Met alle coronamaatregelen zal dat dit jaar misschien wat minder zijn, maar we blijven in ieder geval gemotiveerd om ook nu weer het beste van onszelf te geven!”

De kerststal in Ouden Doel

Benjamin en zijn familie willen met hun kerststal in Ouden Doel, bij Beveren, een positief verhaal brengen en de laatste inwoners verbinden

Benjamin (40): “In 2008 verhuisden wij naar deze boerderij in Ouden Doel. Niet veel later kregen we het nieuws dat onze hele buurt op termijn zou sneuvelen voor een uitbreiding van de haven. Je kunt daar negatief over doen, maar zo zit ik niet in elkaar. Ik geef liever een positieve kijk op het leven mee aan mijn vijf kinderen.

Om aandacht te vragen voor het erfgoed dat hier te vinden is, bouwden we aan onze Reinaerthoeve een museum, het Poldermas, en een kerststal. De beelden in onze kerststal zijn wat apart, het zijn dierenhoofden van vossen, maar dat is geen toeval, ze verwijzen naar het verhaal van Reinaert De Vos dat zo typerend is voor het Waasland. De beelden bestaan telkens uit twee grote blokken hout die ik hier in de streek vond. Elk jaar worden ze een beetje bijgeschaafd, elk jaar worden ze mooier. Verder probeer ik creatief te zijn met het materiaal dat ik hier vind. De lampenslingers zorgen voor extra veel sfeer en zie je al van ver hangen. We krijgen er in ieder geval veel complimenten voor!

“De beelden bestaan uit twee blokken hout die ik in de streek vind. Elk jaar worden ze een beetje bijgeschaafd en elk jaar worden ze mooier”

Mijn vrouw Katrien en ik organiseerden de afgelopen jaren allerlei rondleidingen, natuurwandelingen en excursies voor jong en oud. Dat bracht vaak veel mensen samen en van die sociale impact kan ik ontzettend genieten. Dit jaar is dat een tikkeltje anders, natuurlijk. Ons museum is gesloten totdat de coronastorm is gaan liggen, maar onze kerststal zal er wél opnieuw staan. Wij hopen echt een verbindend en positief verhaal aan onze kinderen en onze omgeving door te geven. Ouden Doel is zo veel meer dan een verlaten gehucht. Onze kinderen vinden die kerstsfeer fantastisch, misschien zetten ze later ons engagement wel voort.”

De kerststal in Turnhout

Dominique zet in Turnhout het levenswerk van haar ouders, François Boone en Jacqueline Dierckx, voort.

Dominique (55): “Al van toen ik nog een jong kind was, speelde de kerststal van Turnhout een belangrijke rol in het leven van ons gezin. Toen papa vierenzestig jaar geleden door Kasterlee reed en zag hoe de kerststal buiten opgesteld werd, raakte hij geïnspireerd om in Turnhout ook zoiets te doen. In ’57 trommelden mijn ouders, François Boone en Jacqueline Dierckx, hun vrienden en kennissen op en zo ontstond het comité ‘Kerstmis in de Stad’. De kerststal van Turnhout is dus een van de oudste exemplaren van het land.

Vanaf dat moment heeft die kerststal ons gezin nooit meer losgelaten. De zorg ervoor hoorde er gewoon bij. Ik ben heel dankbaar dat ik het werk van mijn ouders kan verderzetten. Zij leerden mij de knepen van het vak. Ik draag de kerststal in mijn hart en zou hem niet kunnen opgeven.

“Er werd al eens een lammetje geboren in onze kerststal, het is elk jaar afwachten of er weer zo’n wonder gebeurt”

In ons comité zitten zeven mensen, samen vormen wij een mooi team. De opbouw van de kerststal wordt heel zorgvuldig gedaan door de groendienst en technische diensten van de stad Turnhout. De kerststal heeft een strooien dak dat op ambachtelijke wijze wordt gelegd en meestal staan er ook schapen, een ezel en kippen bij. Er werd al eens een lammetje geboren in onze kerststal, het is elk jaar afwachten of er weer zo’n wonder gebeurt. De schapen krijgen we voor enkele weken te leen van een boer uit Weelde en de ezel van Talander uit Arendonk, een heel mooie organisatie die mensen met een verstandelijke beperking begeleidt. Sinds twee jaar staat er een belevingsbos rond de kerststal. Dat wordt aangelegd in samenwerking met De Brem, een school voor buitengewoon onderwijs. Aan de omheining van de kerststal hangen collectebussen en met die giften steunen wij Talander en mensen die in armoede leven in Turnhout. Ik wil dit nog heel lang blijven doen, samen met ons comité. Het hele kerstgebeuren leeft zo hard in Turnhout, dat motiveert ons om er elk jaar opnieuw weer iets moois van te maken”

De kerststal van Lovenjoel

De kerststal van Lovenjoel, bij Bierbeek, is een blijvende herinnering aan ontwerper Jean-Paul Rausch, die helaas overleed

Stefaan (43): “Onze kerststal lijkt op een oude ruïne. De look van oude eiken balken werd nagebootst en de Boomse pannen kochten we op de tweedehandsmarkt, zodat ook zij een verweerd uitzicht hebben. Het lijkt dus alsof de stal erg oud is, maar eigenlijk werden er vaak vrij nieuwe materialen gebruikt. De beelden werden uit plaaster gemaakt en nadien geschilderd, ook daar mogen we trots op zijn, vind ik.

Het ontwerp van onze kerststal komt van Jean-Paul Rausch, een tuinarchitect die deel uitmaakte van onze Landelijke Gilde, maar die helaas een paar jaar geleden overleed. Hij was een erg warm, enthousiast en ondernemend man, boordevol ideeën. Af en toe moesten we zijn ambities zelfs wat temperen om tot een realistisch ontwerp te komen.
De ruïne ziet er misschien eenvoudig uit, maar dat is ze allerminst. Om de kerststal na de kerstperiode elf maanden veilig te kunnen stockeren, moeten we ze helemaal afbreken en op een boerderij in de buurt weer opbouwen. Dat is een bijzonder tijdrovende en erg intensieve klus, er komt zelfs een kraan aan te pas. Gelukkig worden we wel elk jaar efficiënter. Voorzichtig zijn we ook, want nu onze vriend Jean-Paul er niet meer is, weten we dat we niet zomaar een nieuw ontwerp zullen vinden.

“Na de kerstperiode moeten we de stal helemaal afbreken en op een boerderij in de buurt weer opbouwen”

De Landelijke Gilde die zich inzet voor de kerststal is erg divers, jong en oud werken samen. De ene is een handige harry, de andere heeft een creatief brein, maar allemaal hebben we elkaar nodig. Onze ploeg bestaat nog uitsluitend uit mannen, dat is misschien niet meer van deze tijd, maar tegelijkertijd vinden we dat wel gezellig. Ik ben zo blij dat de kersttraditie blijft voortleven ondanks het feit dat er minder mensen katholiek zijn. Zo wordt de kerstboom elk jaar versierd met kerstwensen van de bewoners uit het dorp. Dat vind ik zo mooi… Ik hoop dat onze kerststal nog jaren zal kunnen meegaan.”

Uit: Libelle 48/2020 • Tekst: Evy Kempenaers • Foto’s: Tim De Backer

Meer hartverwarmende verhalen:

• Hun vonk sloeg over op tv: drie koppels over hun bijzondere liefdesverhaal
• Zo ver weg, maar toch dichtbij: twee families over hun lange afstandsrelatie
• Jeugdvriendinnen: “Hetzelfde verdriet delen legde een sterke basis voor onze vriendschap”

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!