Onkruid en plagen in de moestuin: tips van de tuinexpert
Zaaien en planten geeft een kick, maar de moestuin onderhouden is een ander paar mouwen. Hoe hou je het onkruid onder controle, en wat met slakken, bladluizen en rupsen? Hoe vermijd je neusrot en meeldauw? Tuinexpert Laurence Machiels beantwoordt jullie meest gestelde moestuinvragen.
SOS onkruid en plagen in de moestuin
Lucie: “Hoe krijg ik de mieren uit mijn serre?“
Tuinexpert Laurence: “Mieren zijn dol op lichte, warme grond. Hou de bodem van je serre gedurende minstens een week heel erg nat, dat doet de mieren verhuizen naar drogere oorden. Mieren zijn onschuldige dieren, maar vormen wel een probleem als je een bladluizenplaag in de serre hebt. De mieren zijn immers dol op de honingdauw die bladluizen afscheiden, en beschermen de bladluizen tegen hun natuurlijke vijanden zoals lieveheersbeestjes en zweefvliegen.
Christiane: ”Hoe krijg ik wittevlieg uit de serre?“
Tuinexpert Laurence: “Wittevlieg is een vervelend, hardnekkig wit vliegend insectje uit de familie van de bladluizen, dat je planten aanprikt en leegzuigt, waarna die verzwakken en stoppen met groeien. Je kunt het biologisch bestrijden, met poppen van sluipwespen. Deze kleine insectjes, die overigens niet steken, parasiteren de larven van de wittevlieg en maken een einde aan de plaag. Je bestelt ze online (bv. DCM Encarsi-Guard – Sluipwespen tegen wittevlieg), en hangt de doosjes met de larven tussen je groenten. Plant preventief siertabak (Nicotiana) in je serre, de geur zou wittevlieg weren.”
Peggy: “Hoe hou ik rupsen van mijn spruiten en kolen weg?“
Tuinexpert Laurence: “Daar is een heel eenvoudig middeltje tegen: insectengaas. Span meteen na het planten dit fijnmazige net over je kolen. Op die manier kan het koolwitje geen eitjes op de kolen leggen, en vreten er dus ook geen rupsen aan je kolen of spruiten. En ook de koolvlieg kan er niet bij. Die legt anders haar eitjes tegen de steel, waarna de larven de wortels van je kolen afknagen. Zo’n net is niet goedkoop, maar je kunt het makkelijk tien jaar lang hergebruiken.”
Rosa: “Voor de winter heb ik mijn prei tot op 15 cm afgesneden, om ze te beschermen tegen de preimot. In februari is de prei al volledig aangetast. Wat helpt er wél?“
Tuinexpert Laurence: “De preimineervlieg (maar ook de preivlieg of ajuinvlieg) legt haar eitjes op prei en uien, waarna de larven gangen graven in de bladeren. Je groenten geraken vervormd en doorboord, en er valt nauwelijks iets eetbaars te oogsten. De eitjes worden in de lente en een tweede keer in de herfst afgelegd. Winterprei heeft er het meest last van. Je bestrijdt de preimot en mineervliegen met een biologisch product op basis van spinosad (bv. DCM Boomerang Garden). Je preistelen afknippen, heeft geen zin, integendeel, je moet ze juist bedekt houden, bijvoorbeeld met een laag hooi of een insectengaas. Plant prei laat, begin mei, dan is de eerste vlucht vliegen al voorbij.”
En wat met slakken en bladluizen?
Tommy: “Hoe vermijd ik slakken?“
Tuinexpert Laurence: “Slakken horen bij een tuin, ze vormen een belangrijke voedselbron voor tal van dieren: padden, kikkers, egels, merels, lijsters,… Trek dus zoveel mogelijk van die dieren aan, dan is al een deel van je slakkenprobleem opgelost. Je hebt veel huis-, tuin- en keukenmiddeltjes, zoals: gebroken eierschalen rond je planten leggen en biervallen uitzetten, maar het succes daarvan is heel wisselend en zelden doeltreffend. Vooral jonge sla, bonen, courgettes, komkommers… zijn kwetsbaar. Je kunt er tijdelijk cloches of een petfles zonder bodem over plaatsen, tot ze groot genoeg zijn. Heb je veel groenten, strooi er dan ecologische slakkenkorrels rond. In het geval van een ware slakkeninvasie behandel je je tuin met aaltjes. Die zijn 100% milieuvriendelijk, maar wel een stuk duurder dan slakkenkorrels. Je bestelt ze online.
Herbekijk ook onze moestuin livestream waarin Laurence Machiels nog véél meer moestuinvragen beantwoordt. Je vindt ‘m samen met nog heel veel andere nuttige moestuinlessen in onze moestuincursus!
Ludo: “Hoe kan ik zonder bestrijdingsmiddelen bladluizen weghouden van struikbonen, spruiten enz…Ik heb het al geprobeerd met stinkertjes tussen de planten en netelgier, maar zonder resultaat.“
Tuinexpert Laurence: “Heb geduld. Geef eerst de natuurlijke bestrijders zoals lieveheersbeestjes, sluipwespen en zweefvliegen, mezen en mussen de kans om de bladluizen te komen opeten. Plant bloemen tussen je groenten. Oost-Indische kers, komkommerkruid, goudsbloem, papaver, bernagie, stinkertjes … trekken extra natuurlijke bestrijders aan. Loop langs de meest aangetaste planten en plet de groepjes bladluizen met je vingers. Bepoeder de meest kwetsbare groenten met lavameel, dat maakt de bladeren harder en stugger.
Los een eetlepel (of een dopje vloeibare) bruine of groene zeep op in een liter warm water. Laat wat afkoelen, en bespuit er de bladluizen mee. De vettige zeep legt er een verstikkende film overheen. Herhaal elke 2 dagen! Let wel: feef niet té veel netelgier, daarvan gaan je planten harder groeien, worden ze weker en… vormen ze een lekker hapje voor bladluizen!”
Onkruid en ziektes in de moestuin
Lucie: “Hoe vermijd je meeldauw op komkommer?“
Tuinexpert Laurence: “Meeldauw of witziekte manifesteert zich vaak na een lange, warme periode. Op de bovenzijde van de bladeren verschijnen witte, poederige vlekken die uitgroeien tot één grote waas. Je planten stoppen met groeien, en er kunnen delen afsterven. Juni is typisch een gevaarlijke maand voor witziekte. Je kunt je planten preventief behandelen met een biologisch product zoals DCM Armicarb® Spray, op basis van een stof uit de natuur, of met spuitzwavel.
Kathelijne: ”Ik heb een stuk grond waarvan ik een moestuin wil maken. Er staat gras op. Hoe begin ik hier het best aan?“
Tuinexpert Laurence: “De makkelijkste manier is de kartontruc! Maai het gras heel kort en bedek met een laag karton. Strooi daar 10 cm potgrond op, (onkruidvrije) tuinaarde of een mengeling van tuinaarde en bodemverbeteraar of compost. Zaai en plant hierin. Je groenten groeien gewoon door het karton heen, terwijl het gras bij gebrek aan licht vergaat.
Lucie: “Hoe vermijd je neusrot bij tomaten?“
Tuinexpert Laurence: “Neusrot herken je aan de ronde, donkere vlekken onderaan de vruchten. De vruchten krijgen te weinig of te onregelmatig vocht, en te weinig kalk (calcium). Er kan genoeg kalk in de grond zitten, maar de jonge worteltjes van de plant kunnen het soms niet opnemen. Doorgaans is neusrot een kort, tijdelijk fenomeen, waarbij hier en daar een paar tomaten aangetast geraken, en verder niets. Het verspreidt zich niet, zoals een schimmel, en de plant heeft er ook geen last van. De aangetaste tomaten kun je ook nog (deels) opeten. Zorg dat je tomaten in luchtige grond groeien, zodat de jonge wortels de calcium vlot opnemen, en verlucht je serre goed. Geef matig en regelmatig water.
Water in de moestuin
Marc: “Hoe geef ik het best water in een (kleine) moestuin en kas? En wat tijdens mijn vakantie? Zijn er (haalbare) irrigatiesystemen die hun nut hebben bewezen?“
Tuinexpert Laurence: “Een irrigatiesysteem zoals Micro-Drip (Gardena) geeft heel geleidelijk en gericht water aan je planten. Bovendien gaat er geen druppel water verloren aan morsen of verdamping. Uiteindelijk verbruik je tot 70% minder water, en hoef jij niet meer te begieten. Je legt de slangen tussen je groenten, en sluit het systeem aan op een kraan of op je regenton, met een regentonpompje (op accu). Ga je op vakantie, installeer er dan een timer bij.”
Nog meer over onkruid en co
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van de beste groentips en wooninspiratie!