“Af en toe word ik aangesproken als oma in plaats van mama. Maar dat mogen ze gerust denken”
Marjan durfde pas voor zichzelf kiezen toen ze de veertig al was gepasseerd. Na een sucessvolle eerste zwangerschap op haar 44ste, werd ze op haar 51ste voor de tweede keer moeder.
Marjan (52): “Of het mijn bedoeling was om een oudere mama te worden? Nee, helemaal niet. Maar het leven loopt niet altijd zoals je wilt. Ik ben jaren in een huwelijk blijven zitten waar we als broer en zus leefden, ondanks mijn kinderwens. Toen ik eindelijk voor mezelf durfde te kiezen, was ik de veertig al gepasseerd. Ik besloot om bewust alleenstaande mama te worden.
Wel vier keer hoorde ik mijn huisarts aan de telefoon tegen de uroloog zeggen: ‘Ja, mevrouw is 51 jaar en 16 weken zwanger. Nee, dit is geen grap.’
Ik volgde het hele traject: een donor kiezen, medische check-up, psychologische gesprekken… Op mijn 42ste werden mijn eitjes ‘geoogst’ en daarna volgden zes inseminatiepogingen, die allemaal mislukten. Pas toen ik met de ICSI-techniek startte, lukte het. Bij de tweede ICSI-poging, en na twee volle jaren proberen, was het raak. Dat positieve streepje op die zwangerschapstest: ik kon het bijna niet geloven! Ik was bang natuurlijk, want als 44-jarige vrouw kon er veel fout lopen. Maar toen uit de NIPT-test bleek dat mijn kindje niks mankeerde, was ik de gelukkigste vrouw op aarde. Ik had energie voor duizend.
De allerlaatste kans
Toen mijn eerste zoontje Jerke, nu acht, geboren werd, voelde ik dat mijn gezin nog niet compleet was. Verdergaan met het fertiliteitstraject bracht natuurlijk risico’s mee, zeker op mijn leeftijd, maar ik moest en zou het proberen. De jaren die volgden, brachten veel hoop en wanhoop, angst en verdriet. Jaar na jaar werd een zwangerschap gevaarlijker voor het kindje, en voor mij. Als oudere mama zijn de prognoses niet echt hoopgevend. Meer risico op zwangerschapsvergiftiging, zwangerschapsdiabetes, meer kans op een miskraam of vroeggeboorte, op afwijkingen bij het kind…
Vooral een hoge bloeddruk baarde mij zorgen. In het ergste geval kan dit leiden tot het overlijden van moeder en kind. Ik had al een kind voor wie ik er moest zijn, dus mijn eigen gezondheid bleef prioritair. Maar mijn kinderwens was zo groot, ik wilde nog niet opgeven, ondanks het verdriet om de jaren die maar voorbijvlogen. Ik ben twee keer zwanger geweest, mijn laatste miskraam kreeg ik na zestien weken. Dat was vreselijk voor mij, maar ook voor mijn zoontje aan wie ik het nieuws al verteld had. Hij zag zich al helemaal als grote broer.
‘Hoe oud is je mama?’
Op mijn 51ste had ik nog één embryo en besloot ik dat het na die poging een afgesloten hoofdstuk zou zijn. Dan was het tijd om los te laten. Net dát eitje nestelde zich in. Hoe gelukkig ik ook was, ik was banger dan bij mijn vorige zwangerschap. Omwille van mijn late miskraam, natuurlijk, maar ook omdat ik best bezorgd was om de reacties. Tien jaar geleden zou ik het ook gek gevonden hebben als iemand van vijftig me zou vertellen dat ze zwanger was. Ik heb het dan ook lang verzwegen voor de buitenwereld.
Op mijn 51ste had ik nog één embryo over om voor dat felbegeerde tweede kindje te gaan, daarna was het tijd om los te laten. Net dát eitje nestelde zich in
Vooral voor de reactie van mijn ouders, die al beiden ver in de tachtig zijn, had ik schrik. Maar toen ik het vertelde, waren ze heel gelukkig. ‘Daarom dronk je geen biertje met mij’, zei mijn vader. Hij was helemaal niet verwonderd dat zijn 51-jarige dochter een baby kreeg. In de ogen van mijn ouders blijf ik gewoon hun kind, blijkbaar.
Ook aan de schoolpoort vielen de reacties mee. Ik was sowieso al de oudere mama. Alleen de zwemleraar heeft bij mijn zoon stiekem eens gepolst hoe oud zijn zwangere mama eigenlijk was. (lacht) En toen ik bij de huisdokter zat omdat ik niet meer kon plassen tijdens de zwangerschap, moest die vier keer aan de telefoon tegen de uroloog zeggen: ‘Ja, mevrouw is 51 jaar en 16 weken zwanger. Nee, dit is geen grap.’ De mensen aan wie ik het nieuws zelf verteld heb, reageerden allemaal positief. Ik kan me inbeelden dat er achter mijn rug andere dingen gezegd zijn, maar die positieve reacties deden stuk voor stuk deugd.
Risico’s én voordelen
Vandaag is mijn jongste zoon Jarne vijftien maanden en ben ik ongelooflijk dankbaar. Ik heb het geluk dat ik fysiek fit ben, vaak fitter dan leeftijdsgenoten. Al vijftien maanden lang word ik twee tot drie keer per nacht wakker gemaakt, maar ik neem die onderbroken nachten er met de glimlach bij.
Af en toe word ik aangesproken als oma in plaats van mama. Als ik dan vertel dat ik de moeder ben, stijgt het schaamrood hen naar de wangen. Maar ik begrijp de verwarring, ik zou oma kúnnen zijn. Om niemand in verlegenheid te brengen, corrigeer ik hen soms niet. Dan denken ze maar dat ik de oma ben, ik hoef niet aan iedereen mijn verhaal te vertellen.
Ik besef dat de kans bestaat dat mijn kinderen op jonge leeftijd hun moeder kunnen verliezen. Maar tegelijk heb ik nu ook veel meer rust in mijn lijf dan toen ik dertig was
Ik besef dat de kans bestaat dat mijn kinderen op jonge leeftijd hun moeder kunnen verliezen. Of dat ik misschien een te oude oma zal zijn voor hun kinderen. En ik weet dat er ongetwijfeld nog moeilijke momenten aankomen, als ze gaan puberen, bijvoorbeeld.
Maar ik voel ook voordelen aan een oudere mama zijn. Ik heb meer rust in mijn lijf dan toen ik dertig was. Ik zit in een andere levensfase en durf ten volle te genieten van mijn kinderen. Ik hoef niet meer van alles: zij zijn mijn prioriteit, en dat vind ik net zo heerlijk als zij.”