Hallucinant, maar in ons land is één op de vijf scholieren mantelzorger. Al van jongs af aan ontfermen zij zich over een ouder, zoals de 26-jarige Bieke.

Bieke (26): “Ik weet nog goed dat ik het als kind normaal, en zelfs prettig vond dat papa altijd thuis was. Mama leefde toen ook nog. Ik was negen jaar toen ze stierf, en papa en ik alleen achterbleven. Hij werd de belangrijkste persoon in mijn leven.

Het drong toen pas beetje bij beetje bij me door dat papa’s gezondheid niet al te best was en dat hij hulp nodig had. Ik deed in het begin af en toe de vaat of stofzuigde de woonkamer, maar geleidelijk aan namen al in mijn kinderjaren het aantal klusjes en taken toe, omdat het voor papa niet meer lukte.

Op mijn elfde deed ik, zonder daar verder bij stil te staan, papa’s eerste digitale betalingen. Hij raakte niet wijs uit de website van de bank, dus nam ik over. De praktische zaken regelen voor papa werd zo bijna iets evidents. Papa lijdt aan verschillende longaandoeningen. Hij heeft COPD (een ziekte waarbij je longen zijn beschadigd en ademen moeilijker wordt, red.), zware astma, verschillende allergieën en ernstige osteoporose in zijn rug. Van de minste fysieke inspanning – stofzuigen of boodschappen doen – raakt hij in ademnood, en moet hij dagenlang bekomen.

Ik vind het vreselijk om mijn vader naar zuurstof te zien happen. Elke ochtend check ik of hij nog ademt, en ook ’s nachts houdt het me bezig. Mijn vader heeft last van reflux, en er is kans op verstikking. Ik slaap al wakend, nooit diep. Dat is uitputtend, ik voel me altijd moe. Zijn gezondheid is een constante bekommernis.

Ik probeer papa zoveel mogelijk uit handen te nemen, en ook al beseft hij dat dat nodig is, en is het van mijn kant goedbedoeld, toch zet het onze band af en toe onder druk. Papa wil liefst nog zoveel mogelijk zelf proberen te doen, maar dat is niet altijd slim. Als we een discussie hebben, gaat het daarover. En dan zeg ik: ‘Laat me toe als mantelzorger, ik zorg graag voor je.’ Dat moet ik hem soms expliciet duidelijk maken.”

Sterk en veerkrachtig

“Van jongs af aan een zorgende rol opnemen, maakt je sterk en veerkrachtig. Ik leerde me in geen tijd aan te passen aan moeilijke situaties. Als tiener ging ik mee naar papa’s afspraken in het ziekenhuis, om me daarna op mijn schoolwerk te storten.

Toen ik ging verder studeren, werd de combinatie nog uitdagender. Het was tijdens een gastcollege dat ik voor het eerst de term mantelzorg hoorde vallen. Ineens klikte er van alles in mijn hoofd. Er bestond dus een term voor wat ik deed: ik voelde me meer erkend. Ik heb voor mezelf nu al uitgemaakt dat ik voor altijd bij papa blijf wonen, of hij bij mij, voor zolang ons nog rest. Ik heb een relatie, maar mijn vriend staat achter mijn voornemen.

De zorg voor papa is altijd daar. Ik werk als zorgcoördinator in een middelbare school, dus mijn dagen zijn druk en vol. Mijn me-time is schaars. Maar zelfzorg is wel belangrijk, daarom – en dit klinkt misschien een beetje gek – neem ik sinds kort de tijd om mijn nagels te lakken. Dat komt neer op een halfuurtje voor mezelf, waarin ik even niets anders kan doen dan de lak te laten drogen. En verder geven muziek en zingen me energie, en uiteraard ook papa’s dankbaarheid.

Als je kunt en mag zorgen voor iemand, krijg je veel terug. Waar hij kan, probeert papa nog iets te betekenen. Koken lukt nog, dus dan maakt hij de lekkerste stoverij mét gehaktballetjes, speciaal voor mij. Op die manier houden we het ook onder moeilijke omstandigheden altijd gezellig!”

Uit: Libelle 46/2022 – Met dank aan Gezinsbond, Samana en Steunpunt Mantelzorg

Lees ook deze artikels over mantelzorg:

• Mantelzorg: 5 vragen beantwoord door de expert
• Mantelzorger zijn voor je partner: zo ga je daarmee om volgens de expert
• 3 mantelzorgers vertellen: “Je kiest er niet voor om mantelzorger te zijn, het overkomt je”

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!