etiquette

18 vragen over hoffelijkheid en etiquette: weet jij nog hoe het hoort?

Door De Redactie

Niet stijfjes, wel makkelijk, duidelijk én respectvol, zo omschrijft etiquette-expert Brigitte Balfoort de hedendaagse hoffelijkheid. Via 18 vaak gestelde vragen geeft ze aan hoe we het beste met elkaar omgaan – ook online.

18x vragen én antwoorden volgens de etiquette

1. Je krijgt een geboortekaartje van een verre kennis. Moet je dan geld storten, iets kopen van de geboortelijst of doe je niks?

Brigitte Balfoort: “Je hoeft niets te geven, maar je stuurt wél altijd een kaartje met felicitaties, zelfs al gaat het om een verre kennis of een oude vriend. En wat het geld storten betreft: een ‘pamperrekening’ op een kaartje vermelden wordt volgens de etiquette eigenlijk niet gedaan, omdat het ongemakkelijk voelt voor beide partijen. Diegene die geeft piekert over het juiste bedrag, en diegene die krijgt lijkt uit op geld. Het is een verschil wanneer je erbij vermeldt waarvoor je spaart, bijvoorbeeld voor een filmcamera om alle herinneringen van de pasgeborene vast te leggen. Een rekeningnummer van een goed doel vermelden, kan en mag uiteraard altijd.”

2. Je bent uitgenodigd op een huwelijksfeest. Je groet uiteraard het koppel bij het arriveren, maar zeg je ook altijd dag tegen het trouwkoppel bij het verlaten van het feest?

Brigitte Balfoort: “Dat is niet nodig. Zo wordt het koppel alleen maar onderbroken tijdens hun bezigheden, moeten ze nadenken over namen en afscheidsgesprekjes voeren. Je kunt dus gewoon vertrekken, net zoals je ook op een receptie niet van iedereen afscheid moet gaan nemen.”

3. Wanneer twee mensen een feestje geven, en een ervan ken je niet zo goed, moet je dan voor allebei een cadeau kopen?

Brigitte Balfoort: “Nee, enkel voor je vriend of vriendin. Vermijd sowieso geschenkbonnen, ze zijn onpersoonlijk en te gemakkelijk. Kijk ook uit met bloemen, want de gastheer of -vrouw kan ze niet meteen een geschikte plek geven. Word je op een etentje thuis uitgenodigd dan let je ook op met gekoelde wijn of champagne als geschenk, omdat je zo de gastheer of -vrouw lijkt te verplichten om hem die avond nog te ontkurken. Doe wel moeite voor een persoonlijk geschenk: een gesigneerd boek, een plaat die je vriend nog niet had… Denk zeker niet te duur – we geven te veel geld uit aan te kostelijke geschenken – en informeer je desnoods bij iemand om te achterhalen of ‘die vriendin nu liefst fondant- of melkchocolade eet’? Wordt er geld gegeven, bespreek dan op voorhand onder vrienden hoeveel jullie geven. Zo is het bedrag duidelijk en voor niemand gênant.”

4. Je bent uitgenodigd voor een feestje, maar wilt last minute afhaken. Kan dat?

Brigitte Balfoort: “De enige geldige reden om niet naar een feestje te gaan is omdat je dan al iets anders had gepland. Op het laatste nippertje afhaken is ongepast, tenzij er een sterfgeval in de familie is of wanneer je zelf ziek bent.”

5. Mag je je zonnebril aanhouden tijdens een gesprek?

Brigitte Balfoort: “Als je met iemand in gesprek bent, dan doe je je zonnebril uit. Alleen zo kun je oogcontact maken met elkaar en dat is aangenamer.”

6. Je bent in gesprek met een vriendin, en het valt je op dat ze roddelt. Mag je hierover een opmerking maken?

Brigitte Balfoort: “Je mag iemand anders altijd wijzen op ongepast gedrag, maar doe dit wel op een correcte manier. In dit geval kun je de roddel afronden met: ‘Ik heb daar geen mening over’ of ‘Dat is iets tussen jullie’. Zeker in een professionele context is het slim om je ver van geroddel te houden.”

7. In de supermarkt opent een nieuwe kassa. De laatste uit jouw rij haast zich om het eerste plekje in de nieuwe rij te bemachtigen. Wat doe je?

Brigitte Balfoort: “Dat is iets wat vaak gebeurt in supermarkten, en het is niet oké. Maak hierover gerust een opmerking, maar doe het indirect en subtiel. Maak de ongeduldige shopper erop attent dat de dame voor hem eigenlijk eerst aan de beurt was. Zo gaat deze opmerking niet over jezelf, ben je attent en komt je boodschap toch duidelijk over.”

8. Je hebt een baaldag en passeert een kennis, die vraagt hoe het met je gaat. Ben je eerlijk?

Brigitte Balfoort: “Tegen goede vrienden kun je eerlijk zijn, maar ‘Hoe is het?’-vragen van alle anderen, antwoord je kort en positief met ‘Goed!’”

9. Veel mannen weten niet meer hoe ze zich mogen gedragen tegenover een vrouw. Mogen ze nog galant zijn, en de deur openhouden?

Brigitte Balfoort: “Heren mogen zeker nog galant zijn, en de deur voor een vrouw openhouden. Dat is niet vernederend of seksistisch, wel praktisch en duidelijk want anders bots je tegen elkaar op. Mannen mogen ook nog je glas inschenken, je mantel aannemen en je voorgaan op de trap. Dat is hoffelijk, en… sexy. Anderzijds: in een restaurant de stoel voor de dame achteruit schuiven is niet meer van deze tijd.”

10. Geldt nog steeds de regel: eerst bedien je de oudste dame aan tafel, en jezelf als laatste?

Brigitte Balfoort: “Niet meer. Het klinkt misschien gek, maar volgens de meest recente etiquette bedien je nu eerst jezelf en dan pas de anderen. Zo krijgen je gasten een warm bord, en is enkel het jouwe misschien wat afgekoeld.”

11. Een collega heeft een opvallend, nieuw kapsel, maar jij vindt het niet zo geslaagd.

Brigitte Balfoort: “Je omzeilt de situatie door te reageren op een positieve manier als in: ‘Oh, wat past je nieuwe haarkleur mooi bij je bril!’”

12. Wat zijn do’s en don’ts tijdens een babybezoek?

Brigitte Balfoort: “Eerst en vooral: blijf niet te lang, een halfuurtje is voldoende. Je vraagt niet om de baby in de armen te nemen, maar wacht af tot de kersverse ouders het eventueel voorstellen. Je kijkt uit met uitspraken als ‘Hij lijkt zo op de mama’, omdat je – zeker anno 2019 – niet zeker kunt weten hoe de conceptie is gebeurd. En je vertelt ook niet over je eigen bevalling, maar luistert naar wat de ouders te vertellen hebben.”

13. Wanneer zeg je ‘dag’, wanneer niet?

Brigitte Balfoort: “Zeg altijd dag of geef altijd een knikje, ook aan mensen die je niet zo goed kent. En ook als je je collega voor de tigste keer ontmoet aan de koffieautomaat, of in het gangpad. Er kunnen erg leuke gesprekjes uit groeien. We lijken ‘dag zeggen’ wel verleerd, terwijl het zoiets moois is.”

En wat kan er allemaal digitaal?

14. Staat er een limiet op het gebruik van emoji’s?

Brigitte Balfoort: “Emoji’s gebruiken in professionele mails is sowieso ongepast. In persoonlijke mails of berichten kunnen ze wel, en zijn ze handig want ze vatten een gevoel perfect samen. Kijk wel uit met dubbele betekenissen van sommige emoticons: een aubergine staat gelijk aan het mannelijk geslachtsdeel, het vries-icoontje betekent dat iemand lichtgeraakt is en een avocado wijst op iemand die slaafs de trends volgt… Emoji’s zijn dus fantastisch zolang ze duidelijk zijn en niet verkeerd begrepen kunnen worden.”

15. Iemand deelt een overlijdensbericht op Facebook. Hoe reageer je?

Brigitte Balfoort: “Een overlijdensbericht via social media delen is ongepast, en kan misverstanden uitlokken. Zo hoorde ik onlangs het verhaal waarin een vriend van de overledene het overlijdensbericht had gedeeld, waardoor alle virtuele condoleances bij hem terechtkwamen en niet bij de familie. Dat is erg vervelend. Bovendien zijn korte reacties op zo’n tragisch nieuws niet erg oké. Stuur de nabestaanden liever een privébericht, of beter nog: een handgeschreven kaart. Zo toon je dat je moeite hebt gedaan. Kaartjes met voorgedrukte teksten, waaraan je enkel nog je naam hoeft toe te voegen, zijn lang niet zo waardevol.”

16. Mag je iemand zomaar online taggen?

Brigitte Balfoort: “Wanneer je van iemand een foto neemt vraag je altijd twee keer toestemming: een eerste keer of je de foto mag nemen, en een tweede keer of je dat beeld mag gebruiken op sociale media. Dat geldt zowel voor beelden van volwassenen als van kinderen. Kijk uit met tags, want dat kan onverwachts vervelende gevolgen hebben. Bijvoorbeeld een foto taggen van iemand op een feestje terwijl die eigenlijk ergens anders werd verwacht.”

17. In tijden van altijd bereikbaar zijn is de smartphone vaak een spelbreker tijdens gesprekken. Wanneer neem je de telefoon nog aan, wanneer niet?

Brigitte Balfoort: “We moeten onze smartphone weer meer leren gebruiken als een ouderwets telefoontoestel. Was je vroeger niet thuis, dan kon je de telefoon niet opnemen. Ook vandaag is het beter om niet meteen elke rinkel te beantwoorden. Zeker niet als je in gesprek bent met iemand. Het is niet onbeleefd om aan je beller te melden dat het nu even niet past en te vragen om later terug te bellen. Zit je in gezelschap, dan leg je je smartphone aan de kant. Verwacht je een telefoontje dan breng je je gesprekspartner daarvan op de hoogte en zonder je je even af tijdens het gesprek. Naar mijn mening wordt er te vaak gebeld. Denk daarom goed na of je telefoontje nodig is en wanneer je het doet, bijvoorbeeld niet rond etenstijd, niet tijdens een mogelijke middagdut… Met een smartphone zijn er zoveel andere manieren om elkaar iets te melden, zoals WhatsApp, messenger … Als je echt wil bijpraten, stuur dan eerst een tekstberichtje om te vragen wanneer de andere tijd heeft. Want als we elkaar zomaar blijven bellen – en ook nog eens verwachten dat we meteen antwoord krijgen – hebben we straks allemaal een burn-out.”

18. ‘Defrienden’, iemand als vriend op social media verwijderen, mag dat?

Brigitte Balfoort: “Dat mag. Het is niet onbeleefd om eens grote kuis te houden in je Facebook-vrienden. Dat hoort nu eenmaal bij de regels van de sociale media. Krijg je een vriendschapsverzoek, dan is het wel slim om even te wachten om die persoon toe te voegen en na te denken of er een kans is dat je hem of haar later zult ‘ontvrienden’. Dat is voor de ander zelden een leuke vaststelling, en zo kun je dat vermijden.”

Brigitte Balfoort bracht al meerdere etiquettebijbels uit. Sinds eind september ligt haar nieuwe boek in de winkel: Digitale Etiquette, uitgeverij Houtekiet, € 21,99.

Uit: Libelle 42/2019 – Tekst: Els De Ridder m.m.v. De Etiquetterie en Brigitte Balfoort – Coverbeeld: Getty Images

Ook interessant:

Volg ons op FacebookInstagramPinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!

Partner Content

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."