Kiezen tussen trouwen of samenwonen?

Wettelijk samenwonen

De regels

Als wettelijk samenwonenden moeten jullie aan een aantal vereisten voldoen. Zo bescherm je samen de gezinswoning – één partner kan niet op eigen houtje beslissen om het huis en de huisraad te verkopen. Je bent ook allebei verplicht om in de behoeften van het huishouden te voorzien. Ook de kosten van onderhoud, opvoeding en opleiding van de kinderen (gemeenschappelijk of niet) vallen hieronder. Als een van jullie een noodzakelijke lening aangaat die nodig is voor een van jullie of de kinderen, dan zijn jullie bovendien samen aansprakelijk – tenzij het over buitensporige uitgaven gaat. Wanneer je wettelijk samenwoont, blijven je plichten beperkter dan bij getrouwde stellen: je hoeft wettelijk gezien bijvoorbeeld niet trouw te zijn. Maar je hebt ook minder rechten. Bij een overlijden of een breuk ben je financieel minder goed beschermd.

Als je partner overlijdt

Dan krijgt de overlevende partner het vruchtgebruik – niet de volle eigendom! – over de woning(en) en de huisraad. Zelfs wanneer de partner die het eerst sterft, kinderen of ouders nalaat. Je mag de woning verhuren maar niet verkopen. Als langstlevende
partner heb je ook een onderhoudsplicht tegenover de kinderen en behoeftige ouders van de overledene. Sinds 2001 betaal je als wettelijk samenwonende evenveel  successie-rechten als gehuwde, en niet méér. De voorwaarde is wel dat je minstens één jaar wettelijk hebt samengewoond met de erflater én dat je er een gemeenschappelijk huishouden mee hebt gevoerd. Wil je meer zekerheid na een overlijden, dan kun je je via een testament beter laten beschermen.

Als jullie uit elkaar gaan

Als wettelijk samenwonende heb je na de breuk geen recht op alimentatie voor jezelf, ook al heb je je carrière on hold gezet voor de kinderen. In uitzonderlijke omstandigheden kun je binnen de drie maanden een financiële regeling aanvragen bij de vrederechter. Voor kinderen is er altijd recht op een onderhoudsbijdrage van de andere ouder; ook als je niet getrouwd bent of niet wettelijk samenwoont.

Wettelijk trouwen

De spelregels

Het huwelijk wordt afgesloten bij de ambtenaar van burgerlijke stand. Als getrouwd koppel ben je verplicht samen te wonen, trouw te zijn aan elkaar en elkaar hulp en bijstand te bieden.

Als je partner overlijdt

De partner die achterblijft, erft het levenslange vruchtgebruik van de gezinswoning met alle huisraad en meubilair. Als langstlevende partner mag je dus in het huis blijven wonen of de woning verhuren zolang je leeft; de kinderen kunnen je niet uit het huis zetten. Als er kinderen zijn, wordt de huwelijksgemeenschap in twee helften verdeeld: de ene helft gaat
naar de langstlevende echtgenoot, de andere helft naar de kinderen. Zijn er geen kinderen, dan erf je het volledige gemeenschappelijke vermogen.

Als jullie scheiden

Heb je het na een echtscheiding financieel moeilijker, dan heb je recht op onderhoudsgeld. Dat geldt voor een periode die maximaal even lang is als de periode dat het huwelijk heeft standgehouden. Bij een scheiding is er wel recht op alimentatiegeld
voor de kinderen.

Meer info vind je op www.notaris.be