Dus dáárom kiezen we een partner die lijkt op onze ouders

Studies tonen aan dat we vaker kiezen voor een partner die lijkt op onze vader of moeder, zowel fysiek als qua persoonlijkheid. Maar waarom doen we dat? Wij vroegen het aan onze experten.

Waarom we iemand kiezen die lijkt op onze ouders

Chloé De Bie, relatietherapeute en auteur van het boek ‘En ze leefden nog lang en gelukkig’ heeft daar een heel heldere uitleg voor. “Bij de zoektocht naar onze partner maken we onbewust gebruik van een handleiding. Een soort liefdeskaart zeg maar, die gevormd wordt door ervaringen uit onze jeugd. En dus ligt het voor de hand dat mensen op zoek gaan naar een partner met herkenbare eigenschappen.”

“We gaan bij voorkeur een liefdevolle verbinding aan met iemand die lijkt op  de belangrijke mensen in ons leven. Daarom is het logisch dat je verliefd wordt op iemand die vertrouwd aanvoelt.”
– Relatietherapeute Chloé De Bie

Dezelfde golflengte

“Bijna alle onderzoeken wijzen uit dat mannen en vrouwen bij voorkeur een liefdevolle verbinding aangaan met iemand die lijkt op de belangrijke mensen in hun leven”, gaat Chloé De Bie verder. “Daarom is het logisch dat je verliefd wordt op iemand met dezelfde trekken, die je herkent en die vertrouwd aanvoelt. Het vereenvoudigt ook een aantal zaken: je zult vaker op dezelfde golflengte zitten waardoor je minder moet discussiëren en de kans vergroot dat je op lange termijn samenblijft.”

Patronen van vroeger

Ook relatietherapeute Rika Ponnet bevestigt dat je vaak kiest voor een relatie die je – onbewust – herinnert aan hoe je vroegere verzorgers met je omgingen. “Het is niet zo dat we automatisch vallen voor een partner die lijkt op onze vader of moeder”, legt ze uit. “Integendeel, hij of zij kan er zelfs ogenschijnlijk heel ver vanaf staan. Het is vooral zo dat we de patronen uit de relaties met onze ouders herhalen. En dan belanden we automatisch bij onze hechtingsstrategieën. Als je geboren wordt, komt er een hechtingsproces op gang met je eerste verzorgers, meestal je moeder en vader. Die manier van hechten en de dynamiek die dan op gang komt, sijpelt nadien door in je volwassen relaties.”

Flink zijn, hé

“Stel dat je ouders je gestimuleerd hebben om je kwetsbaarheid niet te tonen, om geen hulp te vragen maar om zelfstandig en flink te zijn”, gaat Rika Ponnet verder. “Dan zul je nadien vaak een partner kiezen die hetzelfde doet – vaak een ‘aanleuner’. Dat ken je, daar ben je als kind voor beloond. Maar daar schuilt ook het gevaar. Je belandt dan meestal in relaties waarin de rollen vastliggen: jij de sterke, hij de aanleuner. En er is geen mogelijkheid om het andere te zijn, namelijk jij kwetsbaar en zorgvragend, hij sterk en gevend. Dat loopt zo goed als altijd vast.”

Voorzichtig zijn, hé

Rika Ponnet geeft nog een voorbeeld. “Stel dat je ouders had die heel erg bezorgd waren, je erg dichtbij hielden, een beeld schetsten van de buitenwereld als iets gevaarlijks, dan neem je dat mee als beeld in je volwassen relaties. En dan zal je ook dáár bezig zijn met de beschikbaarheid, de betrouwbaarheid en de aanwezigheid van de andere. Dat maakt een relatie ook zo moeilijk: er komen twee volwassenen bij elkaar die verschillen en elk hun definitie hebben van wat ‘juist’ is. De ene zal wat meer moeite hebben met nabijheid, de ander met  autonomie. Op dat gebied ontstaan er wel vaker conflicten.”

Help! Mijn man is een alcoholist

En wat als je verzorgers echt slecht met je omgingen? Wat als je uit een toxisch gezin komt? Kopieer je dat dan ook automatisch in je relatie nadien?

“Mijn vader dronk en mijn moeder keek lijdzaam toe. Mij zou het nooit overkomen. Maar kijk… Nu ben ik ook getrouwd met een alcoholist”
– Lezeres Henriëtta (60)

Wat op het eerste gezicht lijkt op kopieergedrag – ‘Mijn vader dronk, ik heb een man gekozen die ook drinkt’ – wil Rika Ponnet toch nuanceren. “Je moet jezelf eerst afvragen: wat is drinken? Dat is een mechanisme om stress te reguleren, net zoals intensief sporten. Sporten is een strategie die we valideren, maar alcohol is dus óók een manier om te dealen met zaken die we niet kunnen verteren. Natuurlijk is Henriëtta niet gevallen op ‘de alcoholist’. Ze is gevallen op de Luc die zich aan haar presenteerde: een sterke, zelfzekere man die goed was voor haar, een man die er evenwichtig uitzag omdat hij zijn emoties goed kon maskeren. Daaronder zat wellicht een jongen die van thuis uit nooit heeft geleerd om zijn behoeftes naar buiten te brengen, die nooit had geleerd om kwetsbaar te zijn, net als haar vader. En daarom is Luc beginnen drinken na het faillissement van zijn zaak. Maar dat is iets wat onderweg gebeurt in het leven, het had ook iets anders kunnen zijn.”

“Als je vader een narcist was, is het niet zo dat je per se kiest voor een narcist. Je bent gewoon vatbaar voor een gevoel dat je herkent”
– Relatietherapeute Rika Ponnet

En dat geldt ook voor mensen die menen een relatie aan te knopen met een narcist omdat hun vader één was. Rika Ponnet: “Je mag niet vergeten dat mensen een partnerkeuze maken vanuit het geloof dat die ander hen gelukkig zal maken hé. Je valt voor de positieve elementen waarmee iemand zich aan je toont, niet voor de narcist die er misschien onder zit.”

Op zoek naar de kracht

Een beetje mildheid is aan de orde wanneer we ons relatieparcours bekijken. En ook: elke ervaring is er een waaruit je kunt leren, in elk verhaal zit kracht om te groeien. Wie altijd dezelfde ‘foute’ mannen aantrekt die lijken op haar vader, doet er goed aan om zichzelf en dat gezin eens onder de loep te nemen.

Rika Ponnet: “Een relatie draait altijd om de basisbehoefte aan nabijheid en autonomie. Door te kijken uit wat voor gezin je komt en wat er in je opvoeding gestimuleerd werd, kun je voor jezelf uitmaken waar je behoeftes liggen. Lag de nadruk bij je ouders op nabijheid, er zijn voor elkaar, warmte en troost? Of was het omgekeerd: werd je eerder gestimuleerd om zelfstandig de wereld te verkennen, jezelf te redden, je schouders te rechten en door te gaan? Dat zijn twee extremen, maar het is goed om daar zicht op te krijgen. Want van daaruit kun je jezelf in kaart brengen: welke kanten zijn goed ontwikkeld? Wat zijn je triggers? Waar liggen de groeimogelijkheden en de valkuilen? Bij de partnerkeuze is het niet belangrijk dat jullie dezelfde hobby’s of smaak delen, dat is allemaal heel relatief. Maar kijk naar die dynamiek van nabijheid versus autonomie. Als die niet té ver uit elkaar liggen en jullie jezelf nog kunnen ontwikkelen bij elkaar, dat geeft de meeste kans op een rijk leven.”

Bron: Libelle 39/2021 – Tekst: Annelies Dyck

LEES OOK:

• Openhartig: de partners van deze lezeressen zijn depressief
• Moet je altijd gelukkig zijn met je partner? 8 prangende vragen aan de therapeut
• Romantisch weekendje weg? 5x topweekendjes met je partner

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!