4 dingen die je beter niet doet tijdens een ruzie

Ruziemaken… Iedereen haat het, maar toch hebben we allemaal weleens een akkefietje. En dat is helemaal prima, want ruziemaken is gezond voor een relatie. Als je het goed doet tenminste. Deze valkuilen kunnen iedereen overkomen, maar toch vermijd je ze best te allen tijde tijdens een discussie met je partner.

1. Puntje van kritiek…

Kritiek geven of iemand anders bekritiseren is niet constructief, ook niet tijdens een ruzie. Eigenlijk is het een rechtstreekse aanval op de persoonlijkheid of identiteit van je geliefde. Je partner heeft op die manier het gevoel dat hij of zij niet geaccepteerd wordt en voelt zich aangevallen of afgewezen.

Je relatie is niet ten dode opgeschreven omdat jij en je partner elkaar eens bekritiseren. Het wordt pas echt een probleem als je voelt dat de kritiek er elke dag (onbewust) insluipt. Deze valkuil effent namelijk het pad voor de andere valkuilen, waardoor een ruzie vaker escaleert. Dat resulteert in nog meer kritiek en uiteindelijk in minachting, de tweede don’t in dit lijstje.

Wat doe je eraan?

Mag je dan niets meer zeggen als er wat op je lever ligt? Zeker wel, maar het wordt belangrijk om kritiek te onderscheiden van een klacht. Dat laatste vertrekt namelijk altijd vanuit een situatie waardoor je de persoon zelf niet aanvalt.

Een voorbeeld:

• Kritiek: “Je hebt niets laten weten en dat is echt egoïstisch. Kan je nooit eens rekening houden met iemand anders? Je denkt echt alleen maar aan jezelf!”
• Klacht: “Ik was ongerust omdat je me niets liet weten deze avond. Ik dacht dat we afgesproken hadden om elkaar iets te laten weten, en zou graag hebben dat dat in de toekomst gebeurt.”

Een probleem aankaarten vertrekt dus altijd vanuit je eigen gevoel en geen verwijt. Zo’n persoonlijke boodschap is niet aanvallend en heeft de meeste kans op slagen. Enkele tips:

• Vermijd zinnen die beginnen met ‘jij’, want die leiden vaak tot een aanvallende uitspraak.
• Begin je zin met ‘ik’, en geef een antwoord op de vraag: Wat voel ik?
• Formuleer wat je nodig hebt op een positieve manier. In elk puntje van kritiek schuilt immers een behoefte.

2. Minachting

Iemand aanspreken met minachting is eigenlijk wat gemeen. Jammer genoeg doen we het misschien vaker dan we denken. Sarcastisch reageren, grapjes maken ten koste van de ander, spotten of met de ogen rollen, … Het zijn allemaal vormen van minachting die weleens durven opduiken bij sluimerende frustratie.

Een voorbeeld:

Wanneer je je partner vraagt om te helpen bij het eten maken, krijg je te horen dat hij of zij te moe is. Je reageert boos: “Hoe kun jij nu moe zijn? Ik was een ganse dag op pad met de kinderen en heb zelfs de keuken gedweild. Het lijkt alsof ik met jou nog een kind in huis heb!”

Het resultaat is dat je partner zich minderwaardig en gekleineerd voelt. Terwijl je met kritiek iemands karakter aanvalt, creëert minachting een onderlinge hiërarchie. Het maakt elkaar en je relatie letterlijk kapot, want het is de grootste voorspeller van een scheiding.

Bovendien is deze valkuil niet alleen nefast voor je relatie, maar ook voor je gezondheid. Onderzoek toont aan dat koppels die minachtend reageren vaker ziek zijn en een zwakker immuunsysteem hebben.

Hoe vermijden?

De oplossing zit hem in het dagelijks leven, buiten de ruzies om dus. Er moet élke dag een sfeer van appreciatie en respect gecreëerd worden, en dat vergt wel wat energie. De boodschap is simpel, maar uiterst belangrijk:

• Toon appreciatie, dankbaarheid en affectie aan je partner via een mix van woorden en daden. Zeg bijvoorbeeld dat je blij bent dat je partner eten heeft gemaakt, of stuur in de loop van de dag een lief berichtje.
• Hou de 5:1 ratio aan: zorg ervoor dat je minstens 5 positieve boodschappen brengt voor elke negatieve boodschap.
• Eindig een klacht of verzoek steeds met de appreciatie die volgt als het verzoek wordt gerealiseerd. Bijvoorbeeld: “Ik begrijp dat je moe bent, maar ik zou het echt leuk vinden mocht je de afwasmachine leegmaken als ik laat moet werken.”

Doe het elke dag en zorg dat minachting geen kans krijgt, want deze wil je te allen tijde vermijden!

3. Defensief reageren

Ook al is het begrijpelijk dat je jezelf wilt verdedigen en een vermeende aanval wilt afweren, defensief gedrag brengt niets op. Want je gaat er steeds vanuit dat je partner je wilt beschuldigen en ontloopt meteen je verantwoordelijkheid. Wie defensief reageert beschouwt zichzelf als een slachtoffer en probeert daarnaast de schuld door te schuiven naar de andere.

Het probleem is dat je niet meer kijkt naar de onderliggende behoefte van je partner. Daardoor krijgt hij of zij het gevoel dat je die noden niet serieus neemt. Eigenlijk zeg je hiermee: ik ben niet het probleem, maar jij wel. Het resultaat is dat het probleem niet opgelost raakt. Defensief gedrag zorgt daarom steeds voor meer ruzies.

Wat doe je eraan?

Het klinkt makkelijk, maar is toch een uitdaging: altijd verantwoordelijkheid nemen voor je eigen gedrag, ook al is dat volgens jou maar een (klein) deeltje van het probleem. Veel mensen worden defensief als ze bekritiseerd worden, maar hoe onfortuinlijk die boodschap ook werd gebracht, ga altijd op zoek naar de noden van je partner.

Als je partner bijvoorbeeld vraagt of je het niet bent vergeten om de poetsvrouw te annuleren, reageer je dus best zonder je schild op te trekken:

• Defensief: “Je weet goed genoeg dat ik vandaag een drukke dag had. Waarom heb je het zelf niet gedaan? Jij had tijd genoeg!”
• Niet defensief: “Oeps, vergeten… Ik had ’s morgens moeten bellen, want ik wist dat ik een drukke dag had. Morgen heb ik jammer genoeg een hele dag meeting. Zie jij het zitten om te bellen?”

Met deze laatste reactie neem je verantwoordelijkheid voor een deel van het (mogelijk) conflict, en geef je ook je eigen behoefte aan. Uiteindelijk eindigt het gesprek in een compromis en wederzijds begrip.

Een aantal tips om je hele defensie achterwege te laten:

• Denk altijd na over je eigen aandeel, hoe klein ook.
• Zoek naar de behoefte van je partner en focus je daarop.
• Reageer zonder de andere te beschuldigen, maar geef wel je eigen behoefte aan.
• Ben je ontevreden over een aspect van je relatie? Denk dan na wat jij zelf kunt doen om het te voorkomen of op te lossen.

4. Jezelf afsluiten

Toeklappen, niet meer reageren, je mentaal afsluiten, of zelfs fysiek weglopen van je partner en de ruzie. De vierde valkuil is eentje die bij de andere veel frustratie opwekt. Meestal is het een reactie op één van de eerste drie valkuilen, en daarom enigszins begrijpelijk. Maar jammer genoeg wordt het toeklappen vooral een slechte gewoonte die moeilijk te stoppen is.

Het gevolg is dat de andere juist meer moeite zal doen om gehoor bij jou te krijgen. Zo kom je in een vicieuze cirkel waarbij de ene partner steeds meer in zijn schulp kruipt, terwijl de andere dan weer meer en luider roept om het gesprek terug aan te wakkeren.

Wat doe je eraan?

Als je weet dat je soms dichtklapt, kun je het patroon in de kiem smoren en op tijd onderbreken. De oplossing is om het gesprek even te pauzeren, zodat je het later op een constructieve manier kunt verderzetten. Lees een boek, luister naar muziek, maak een wandeling, ga even joggen, maar doe vooral iets waar je weer van kalmeert.

Enkele tips voor een succesvolle time-out:

• Maak duidelijk dat je het gesprek nog wilt verder zetten en wilt blijven zoeken naar een oplossing.
• Pauzeer het gesprek voor minstens 20 minuten, want die tijd heeft je lichaam nodig om tot rust te komen.
• Denk even niet aan de discussie en doe een activiteit waarvan je weet dat je rustig wordt.
• Maak je time-out niet langer dan 24 uur, want dan blijft de discussie aanslepen. Zorg er natuurlijk ook voor dat je de draad daadwerkelijk terug oppikt.

Bronnen: gottman.com, langplusgelukkig.nl, duetrelatiebemiddeling.be

Meer tips voor de goede vrede:

• Constructief ruziemaken, hoe doe je dat?
• Stoppen met piekeren: 12x tips van de expert
• Goede voornemens voor je gezondheid: do’s en dont’s

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!