schoonmoeders
© Getty Images

Schoonmoeders over hun schoonkinderen: “Ik heb geleerd om te zwijgen, ook al heb ik af en toe al flink op mijn tong moeten bijten”

Door Evy Kempenaers

Van je eigen kinderen hou je onvoorwaardelijk, maar de band met hun partners is complexer: als het met hen niet klikt, zet je ook de relatie met je zoon of dochter onder druk. Deze schoonmoeders vertellen hoe zij het doen.

Ingrid en haar Ecuadoriaanse schoondochter Estefania zijn twee handen op een buik

‘Ik combineer twee rollen: die van moeder én schoonmoeder. Iets waar ik dankbaar, maar voorzichtig mee omspring”

Ingrid (57): “Estefania is een prachtige, jonge vrouw: donkere ogen en donker haar, en een ongelooflijke doorzetter. Ik snap waarom mijn zoon voor haar viel, al had ik nooit gedacht dat hij de liefde in het buitenland zou vinden. Hij ontmoette haar op vakantie in Ecuador en het was liefde op het eerste gezicht. Ze besloten om eerst een tijd daar te wonen en er ook te trouwen. Mijn eerste kennismaking met Estefania gebeurde via Facebook, het was de enige manier om die enorme afstand tussen Europa en Zuid-Amerika te overbruggen. Hun huwelijk volgden we via messenger. Een beetje apart, maar er was toch meteen een band. Toen Estefania en ik elkaar een hele tijd later voor het eerst in het echt zagen, vielen we meteen in elkaars armen. Net omdat we elkaar al een beetje kenden, was die ontmoeting erg hartelijk. En ook anders dan anders.

Ze verhuisden naar België en tijdens een zoektocht naar een eigen plek woonden mijn zoon en schoondochter eerst een halfjaar bij mij. En dat werkte. Ik zag Estefania vlijtig Nederlands leren, werk zoeken en verder studeren. Die drive deelt ze met mijn zoon. Dat maakt hen erg gelijkwaardig, ze zetten ook door in de liefde, gaan echt voor elkaar, zorgen goed voor elkaar. Dat maakt me gelukkig en voldaan. 

Omdat haar eigen familie zo ver weg woont, combineer ik soms twee rollen: die van moeder en schoonmoeder. Iets waar ik dankbaar, maar voorzichtig mee omspring. Als mijn schoondochter woorden heeft gehad met mijn zoon, dan komt ze daar met mij over praten. Fijn dat dat kan. En ik vind het prettig om een ‘dochter’ te hebben met wie ik kan babbelen over mode en make-up. Maar wat ik niet moet doen, is haar als een moedertje betuttelen. Als ik bijvoorbeeld zeg: ‘Is het niet koud met dat jasje?’, dan krijg ik een blik (lacht). 

Hoe dan ook: ik ben erg dankbaar voor zo’n schoondochter, en zij is – denk ik, hoop ik – ook blij met mij.” 

Lily is slechts 6 jaar ouder dan haar schoonzoon, die 23 jaar scheelt met haar dochter

“Luister naar je kind en schoonkind, en laat je vooroordelen varen”

Lily (59): “Als je dochter haar nieuwe liefde voorstelt, en je ontdekt dat die man drieëntwintig jaar ouder is dan zij, dan is dat slikken. Ik heb zeker een jaar nodig gehad om te wennen aan het idee van zo’n oude schoonzoon. Hij had haar vader kunnen zijn, hij was een leeftijdgenoot van me. Ik heb me verzet, ik heb ervan wakker gelegen, ik geloofde niet in hun relatie. Ik maakte ruzie met mijn dochter – iets wat we nooit eerder hadden gedaan, en voelde me ongelukkig. Het liefst van al wilde ik dat hun relatie het niet zou overleven. Ik merkte ook dat door mijn gedrag hun relatie effectief onder druk kwam te staan, en dus ook hun geluk… De ommekeer kwam gek genoeg op een moment dat ze hun relatie, enkel en alleen voor mij, wilden stopzetten. Want dan zouden ook de ruzies stoppen. Maar dat zou ook het einde van hun liefdesgeluk betekenen. Die twee zagen elkaar ondanks alles graag. Die breuk wilde ik niet op mijn geweten hebben. Dus praatten we erover, en dat werd gelukkig een lang, rustig en verhelderend gesprek. Het zorgde voor nieuwe kansen, en begrip in mijn hoofd. Ze kregen een kindje, en ik werd voor het eerst oma. Ik zag hoe mijn schoonzoon een fantastische papa was, en in mijn hoofd herschikten zich een aantal gedachten. Ik zag niet meer de man die de vader van mijn dochter had kunnen zijn, ik zag geen leeftijdgenoot van mezelf of een oude man die snel zorgbehoevend zou worden. Ik zie nu enkel nog de liefdevolle, jeugdige partner van mijn dochter. Hij is ook iemand die mij altijd heeft gerespecteerd. Ik ben ontzettend blij dat me het me is gelukt, om hen mijn vertrouwen te geven. Nu, zeven jaar later, zou ik het niet anders gewild hebben. Gek, hè, hoe tijd en een goed gesprek zo’n issue kan helpen oplossen. Belangrijk lesje heb ik daar geleerd: eerst goed en grondig luisteren naar je kind en schoonkind, en voorzichtig zijn met oordelen en vooroordelen.”

Karine is gescheiden en heeft 4 kinderen: 3 dochters en een zoon, en 3 schoonzonen

“Er is dat gevoel voor humor, waarmee we veel kunnen relativeren”

Karine (58): “‘Ha, schone moeder’, zegt mijn oudste schoonzoon altijd. En dan zeg ik ‘Ah, schone zoon’. Of, als het even geleden is dat een andere schoonzoon me zag,: ‘Ah, moeder, je komt toch nog eens langs.‘ Dat vat eigenlijk alles samen: ook al wonen we vlak bij elkaar, we lopen elkaars deur niet plat. Er is wél die hechte en fijne band en dat gevoel voor humor waarmee we veel kunnen relativeren. We lachen graag, heerlijk vind ik dat als iedereen hier samen is. En er is vrijheid en vertrouwen.

Ik weet nog dat de man van mijn oudste dochter haar in het begin van hun relatie even aan het lijntje heeft gehouden. Hij wilde zich nog niet binden, en dan toch weer wel. Toen heb ik de deur even dichtgehouden, maar vanaf het moment dat ik zag dat hij uiteindelijk voluit voor mijn dochter koos en haar gelukkig maakte, sloot ik hem weer in de armen, met een knipoog: ‘Jij moet opletten.’ (lacht) Die schoonzoon komt hier ondertussen al vijftien jaar, mijn jongste dochter was toen nog maar zeven. Ze is daarom ook zijn kleine ‘zusje’ en hij is erg beschermend. Haar liefjes moesten goedgekeurd worden voor ze deel mochten uitmaken van de familie. Ik ben heel dankbaar voor ons hechte gezin!” 

Denise heeft 2 kinderen en tientallen jaren ervaring in het schoonmoederschap

“Ik cijfer mijn eigen belang weg. In mijn relatie met de schoonkinderen staat het geluk van mijn kinderen voorop”

Denise (73): “Doorheen de jaren heb ik heel wat geleerd over mijn rol als schoonmoeder. Schoonkinderen verwelkomen in je gezin gaat soms vanzelf, maar is vaak ook complex. Het vraagt van jou als schoonmoeder empathie, en de kunst om water bij de wijn te doen. Je leert wanneer je je mening kunt geven en wanneer je beter zwijgt. En: je buikgevoel als moeder en schoonmoeder zit altijd juist. Ook dat ontdekte ik. Toen mijn dochter haar eerste man aan ons voorstelde, zag ik meteen een dominant en bezitterig karakter, niet oprecht. Zeker niet de ware liefde voor mijn dochter. Maar ze was blind verliefd en ik besloot me niet te bemoeien. Er kwam een huwelijk, drie kinderen en spijtig genoeg ook een vechtscheiding, waar mijn dochter heel erg onder heeft geleden. Mijn gevoel bij haar huidige man was van meet af aan compleet anders. Ik zag dat hij echt verliefd op haar was, en kijk, ze zijn nog steeds gelukkig samen.

Ik heb een zoon die twijfelde over zijn relatie, en me raad vroeg. Hem gaf ik het advies: schrijf voor jezelf wat dingen op. Wat trekt je aan in je partner, wat niet? Ik zag hem worstelen en wroeten, maar uiteindelijk koos hij voor de ‘zekerheid’ van een wankel huwelijk. Ik denk niet dat hij heel gelukkig is, maar het is zijn keuze. 

Schoonkinderen introduceren een hele nieuwe dynamiek in een gezin. Soms klikt het niet onderling, soms wel. En dan nog, niet per definitie met iedereen. Wat ik te allen tijde wil vermijden, is ruzie of discussie met de schoonkinderen, omdat zich dat onvermijdelijk wreekt op de relatie die je hebt met je eigen kinderen. De band met je kinderen is onvoorwaardelijk, die met je schoonkinderen is uiterst kwetsbaar, en zeer gevoelig. Er spelen andere waarden en normen, een ander soort opvoeding. Er zijn gewoon verschillen waarmee je rekening moet houden. De les die ik geleerd heb, is om eerst heel goed je eigen kinderen te leren kennen, om dan te kunnen inschatten wanneer je iets kunt zeggen, en wanneer je beter zwijgt. En ik heb geleerd om mezelf weg te cijferen, of toch mijn eigen belang. In mijn relatie met de schoonkinderen staat het geluk van mijn kinderen voorop. 

Wat me ook opvalt, is de iets andere band die je hebt met schoonzonen dan met schoondochters. Niet dat ik de strijd aanga, maar er hangt meer spanning en wat rivaliteit tussen mij en mijn schoondochter, dan tussen mij en mijn schoonzoon. Met hem is het contact vaak inniger en jovialer. Maar ook dan, echt, alle begrip.” 

Nadia kan het uitstekend vinden met haar schoonzoon

“Ik heb geleerd om te zwijgen, ook al heb ik af en toe al flink op mijn tong moeten bijten”

Nadia (60): “Mijn dochter en haar Franse lief waren nog maar drie maanden samen toen ze door omstandigheden een jaar lang hier kwamen wonen. Gelukkig toonde mijn kersverse schoonzoon zich begripvol, had hij respect en was beleefd. En ik zag van heel dichtbij hoe graag die twee elkaar zagen. De nieuwe man in huis maakte mijn dochter erg gelukkig, en dan doe je als schoonmoeder én moeder ook extra je best om te investeren in die nieuwe familierelatie. En ja, dat heeft heel soms ook een keerzijde: toen de relatie van mijn zoon destijds afsprong, en ik ook gewerkt had aan de band met en genoten had van het gezelschap van zijn vriendin, moest ik door hun relatiebreuk ook afscheid nemen van dat meisje. Dat doet dan zeer.

Zelf heb ik nog altijd een heel goede band met mijn schoonmoeder, ook al ben ik al vijftien jaar gescheiden van haar zoon. Ze was een voorbeeld, en ik nam me voor om me net als zij niet te bemoeien. Ik heb dus geleerd om te zwijgen, ook al heb ik af en toe al flink op mijn tong moeten bijten. (lacht) Zo’n kersvers koppel maakt een nieuwe start, los van jou als ouder, volgens hun eigen waarden en normen. Als schoonouder moet je dan ruimdenkend kunnen zijn, en niet meteen met het vingertje zwaaien, of je oordeel klaar hebben. En ik moet zeggen dat dat op die manier prima lukt. Ik geniet elke dag ontzettend van mijn ‘uitgebreide’ gezin.” 

Anne had graag een schoondochter gehad, maar is nu heel blij met haar schoonzoon

“Zodra het kan, gaan we weer samen lunchen, of sushi eten”

Anne (64): “Toen mijn zoon op zijn zeventiende kwam vertellen dat hij verliefd was, duurde het eventjes voor hij hardop zei dat het om een jongen ging. We zaten gezellig samen in de zetel en hoewel ik niet compleet verrast was, moest ik dat nieuws toch even een plaatsje geven. Ik moest even wennen aan het idee, maar een punt hebben we er nooit van gemaakt. Ik bedacht wel meteen dat het nog steeds niet altijd gemakkelijk is om homo te zijn, het is een stempel die je meedraagt en dat besefte hij zelf ook. In een brief aan ons schreef hij: ‘Ik heb er zo hard tegen gevochten, ik had zo graag huisje, tuintje, kindje gehad…’ Maar het liep anders. Zo’n acht jaar geleden ontmoette hij een interessante man en hoewel ik graag een schoondochter had gehad, ben ik heel blij met mijn schoonzoon. Toen ik hem ontmoette, was hij heel erg verlegen, maar het duurde niet lang voor hij openbloeide. Het klikte meteen tussen ons, hij is een erg gevoelige, verstandige en vriendelijke man. Ik vind het heel fijn om met hem om te gaan. Sinds de lockdown poets, was en strijk ik om de veertien dagen voor de jongens. Zo zien we elkaar nog vaker dan vroeger. Mijn schoonzoon werkt van thuis uit en wanneer het kan, gaan we samen lunchen in een Brusselse bistro, of kiezen we voor sushi. Ik nam hem ook al eens mee naar een lezing van Pascale Naessens. Gelukkig voelde hij zich helemaal op zijn gemak tussen al die vrouwen. De band tussen ons is zo goed dat mijn dochter soms zelfs een tikkeltje jaloers reageert, maar daar kunnen we best mee lachen.”

Voor Mieke is de vrouw van haar enige zoon de dochter die ze altijd had willen hebben

“In de zomer gaan we zelfs samen op vakantie naar zee met de kinderen, zonder dat mijn zoon erbij is”

Mieke (59): “Toen mijn zoon met zijn eerste liefjes thuiskwam, had ik het wel moeilijk. Ik moest heel erg wennen aan het idee dat er nog een andere vrouw dan ik mijn zoon zou kussen. Heel confronterend vond ik dat. Toen hij ging samenwonen met zijn eerste serieuze lief, was ik er niet gerust op. Ik voelde het niet en stelde openlijk in vraag of hij wel de juiste keuze maakte. De relatie liep spaak en zoiets doet pijn. Maar toen mijn zoon me een tijdje later voorstelde aan zijn ‘coup de foudre’, een meisje dat hij op zijn werk had leren kennen, voelde ik alleen maar geruststelling en enthousiasme. Het was liefde op het eerste gezicht tussen die twee, en zo ging het eigenlijk ook tussen ons. Vanaf onze eerste ontmoeting op restaurant was er een warm en hartelijk contact. Ik was zo blij dat mijn zoon iemand met zo’n open karakter had gekozen. Mijn schoondochter is een heel nieuwsgierige, ondernemende en optimistische vrouw. Ze kent precies geen stress, heerlijk vind ik dat! Ik heb maar één zoon en heb het altijd spijtig gevonden dat ik geen dochter heb, maar eigenlijk vult mijn schoondochter die rol in. Ik zie hen even graag. Bovendien schonk ze mij twee prachtige kleinkinderen, een meisje en een jongen. Mijn schoondochter zorgde er ook voor dat ik voor de rest van mijn leven van een kleindochter kan genieten. Dat vind ik de hemel op aarde! Mijn schoondochter en ik zien elkaar twee keer in de week en gaan in de zomer zelfs samen op vakantie naar zee met de kinderen, zonder dat mijn zoon erbij is. Ik geloof niet dat dat in alle families zomaar gebeurt, maar bij ons dus wel. Ik ben er trots op!”

Sonja is blij om te zien dat haar schoondochter haar dochter zo gelukkig maakt

“Heerlijk om te zien hoe die twee elkaar vinden in hun passie voor sport en onderwijs”

Sonja (53): “Mijn dochter bracht vaak vriendinnen mee naar huis, maar ik had er altijd het raden naar of het een gewone vriendin was, of dé vriendin. Toen ik enkele jaren geleden moest revalideren van een zware rugoperatie en beneden in een ziekenhuisbed lag, kwam elke dag dezelfde vriendin over de vloer. Ze kwam altijd een babbeltje doen aan mijn bed. Dat vond ik bijzonder gezellig, maar ik had verder niks in de gaten. Het was de thuisverpleegkundige die me erop wees hoe fijn de meisjes het samen hadden en pas toen gingen mijn ogen open. Terwijl ik hen samen zag badmintonnen in de tuin, vrolijk, speels en luidkeels lachend, kwam er een brede glimlach op mijn gezicht. Kort daarna vertelden ze me dat ze een koppel waren. Intussen zijn ze zes jaar samen en hebben ze een huis gekocht. Ze hebben het zo fijn samen, je ziet dat ze elkaar graag zien. Of mijn dochter nu met een jongen of meisje zou thuisgekomen zijn, maakte mij niks uit, ik ben vooral ontzettend blij dat ze gelukkig is. Mijn schoondochter heeft een goeie invloed op mijn dochter, ze stelt haar gerust wanneer ze zich wat verliest in de dagelijkse stress, ze liepen allebei al een marathon en delen als leerkrachten lichamelijke opvoeding hun passie voor sport en onderwijs. Ik ben zelf ook leerkracht, in het basisonderwijs, en ik vind het heerlijk dat we die leefwereld delen. Zo’n gedeelde passie voor de job geeft nog een extra dimensie aan onze band. Ik heb het echt getroffen met mijn schoondochter – net als met de partner van mijn andere dochter trouwens.”

Uit: Libelle 01/2021 – Tekst: Evy Kempenaers en Els De Ridder

Meer openhartige verhalen:

Volg ons op FacebookInstagramPinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!

Partner Content

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."