Wij, vrouwen: “Vrouw zijn is een cadeau”

In ‘Wij, vrouwen’, een nieuwe docureeks op Canvas, praten vrouwen openhartig over hun positie in de samenleving, vroeger en nu. De vierde en laatste aflevering focust op vrouwen in de politiek en de lange strijd om het recht op abortus. Als afsluiter vragen de vrouwen zich af waar we vandaag staan. En wat blijkt? Ondanks al die jaren van strijd, zouden de vrouwen voor geen goud van positie willen ruilen.

‘Wij, vrouwen’: nieuwe docureeks

In ‘Wij, vrouwen’ brengen vrouwen van alle leeftijden en standen hun verhaal, samen met politica’s, boegbeelden van de vrouwenbeweging en voormalige ‘Dolle Mina’s’. Hun getuigenissen worden geïllustreerd met straffe archiefbeelden.

Het zijn verontrustende, maar ook soms grappige verhalen over de opvoeding tot huishoudster, knokken om te mogen studeren, de verovering van de mannenberoepen, seksuele taboes en mannen die het nog altijd beter denken te weten. De vier afleveringen focussen achtereenvolgens op seksualiteit, huwelijk en gezin, beroepsleven en de politiek.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by Canvas (@canvas_tv)

Vrouwen aan de macht

Vandaag is ons parlement al iets rijkelijker gevuld met vrouwelijke ministers, maar dat was lang niet altijd zo. Wist je dat België pas in 1965 een eerste vrouwelijke minister kreeg? En zelfs daarna bleef de politieke representatie van vrouwen stroef verlopen, zelfs tot vandaag. Zoals we weten, duurde het tot 2019 voor we onze eerste vrouwelijke premier hadden, Sophie Wilmès.

Politica Nelly Maes getuigt erover in de vierde en laatste aflevering van ‘Wij, vrouwen’. In 1972 stapten alle vrouwelijke parlementsleden op bij de eedaflegging van de nieuwe regering, omdat er geen enkele vrouw in zat. Politiek werd nog steeds gezien als een strikte mannenzaak.

“Wijven moeten niet zoveel complimenten maken.” Dat is een uitspraak van socialistische voorman Louis Major, die Nelly Maes te horen kreeg toen ze weigerde om met de naam van haar man aangesproken te worden, zoals 50 jaar geleden de gewoonte was in het parlement.

De opkomst van Dolle Mina’s

In de vroege jaren ’70 begon een deel van de vrouwenbeweging te radicaliseren. Actiegroepen als Dolle Mina hadden genoeg van de door mannen gedomineerde maatschappij. Al toonden ze die afkeer vaak met humor.

“Een van onze eerste acties was tegen een bank waar mannen mochten roken en vrouwen niet. Toen stonden we daar met de slogan ‘Vrouwen hebben ook recht op kanker’”, vertelt Ida Dequeeker. Zij werd later het boegbeeld van de vrouwenbeweging.

Ook al waren niet alle vrouwenverenigingen even radicaal, toch vormden ze vanaf het midden van de jaren ’70 wel één front.

Abortus, een strijd die blijft duren

De meest epische strijd uit de geschiedenis van de vrouwenbeweging duurde wel twintig jaar: de strijd om het recht op abortus. Verschillende oudere getuigen herinneren zich nog de gruwelijke situaties waarbij vrouwen met breinaalden illegale abortussen uitvoerden, vaak met de dood van de zwangere vrouw tot gevolg. Schrijnende verhalen zijn het.

Later trokken vrouwen die genoeg geld hadden naar Nederland, waar abortus wel kon. Begin jaren ’80, toen abortus nog steeds illegaal was bij ons, richtten enkele vrouwen openlijk verschillende abortuscentra op.

Katie Couck was een van hen. “De rijkswacht is toen bij ons binnengevallen en heeft al het medisch materiaal en alle dossiers in beslag genomen. Maar een week later zijn we opnieuw begonnen. Ik heb heel die week elke avond België rondgereden om in de andere abortuscentra hun reservemateriaal te gaan ophalen.

In 1990 werd abortus uiteindelijk gelegaliseerd in België. Gelukkig. Toch lijkt abortus een heikele kwestie te blijven op de politieke agenda, zowel bij ons als over de landsgrenzen. In juni van dit jaar schrapte het Hooggerechtshof in de VS nog de omstreden abortuswet ‘Roe versus Wade’.

Vrouw zijn is een geschenk

Deze vierde aflevering is ook het einde van de docureeks ‘Wij, vrouwen’. Om af te sluiten stellen de getuigen zich enkele vragen: waar staan ze vandaag als vrouwen? Wat heeft het feminisme gerealiseerd? En wat moet er nog gebeuren?

Verpleegkundige en oud-politica Pinar Akbas ziet het zo: “Feminisme is voor mij vooral het feit dat ik hier zit om mijn verhaal te kunnen doen. Het feminisme heeft ervoor gezorgd dat ik een naam heb. Het is dankzij het feminisme, dat ik besta.”

Het laatste woord krijgt oud-VRT-medewerker Linda Van Crombruggen. Zij heeft een gouden raad voor jonge vrouwen: “Blijf goed voor jezelf zorgen, want we zijn nu eenmaal vrouw en we moeten veel ballen in de lucht houden. Maar ik wil dat ook. Ik vind dat een cadeau. Ik wil geen man zijn.”

Wij, vrouwen: ‘Vrouwen aan de macht’, dinsdag 1 november om 21u20 op Canvas en op VRT MAX.

LEES OOK:

• Deze nieuwe tv-programma’s wil je zeker niet missen deze week
• “Een gehuwde vrouw mocht indertijd zelfs geen brood gaan kopen”
• ‘Wij, vrouwen’: vrouwen openhartig over hun positie in de samenleving

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!