Familie in kaart: wat is een genogram?
Je kunt heel wat leren over jezelf door te kijken naar je ouders. Maar wist je dat je nog een stapje verder kunt gaan? Een genogram vertelt je over de relaties tussen je familieleden, maar ook over belangrijke gebeurtenissen die een invloed kunnen hebben op jou als persoon. Interessant, toch?
Wat is een genogram?
Een genogram lijkt een beetje op een stamboom, maar wordt voornamelijk gebruikt in de genealogie en psychologie om de relaties tussen familieleden weer te geven. Voor een genogram ga je niet eindeloos ver terug, meestal maar tot een drietal generaties. Het geeft niet enkel de structuur van een gezin of familie weer, maar ook een visuele voorstelling van belangrijke gebeurtenissen. Dit kan gaan om de geboorte van een broer of zus, de dood van een familielid, een huwelijk of een scheiding bijvoorbeeld. Deze gebeurtenissen kunnen namelijk een invloed hebben op jou en op onderlinge relaties.
Het verschil met een stamboom
Als je een stamboom maakt, dan leg je vooral de nadruk op de afstamming van een bepaald persoon. Het laat bijvoorbeeld zien hoe jij verwant bent aan je voorouders en bevat enkel basisinformatie zoals namen en data. Een genogram gaat om meer dan feiten en data, het geeft informatie over familieleden maar ook over onderlinge dynamieken die een invloed op jou kunnen hebben. Terwijl een stamboom voornamelijk interessant is vanuit historisch oogpunt, wordt een genogram vaak gebruikt in de psychologie en therapie.
Een genogram ziet er ook anders uit dan een stamboom. Het maakt gebruik van specifieke symbolen om bepaalde aspecten van familieleden en hun onderlinge relaties weer te geven. Zo duidt een cirkel een vrouw aan, een vierkant staat voor een man. Horizontale lijnen geven bijvoorbeeld partnerrelaties aan, verticale lijnen die van een ouder-kindrelatie. Vaak worden ook bepaalde ziektes aangeduid, zoals kanker, hartproblemen of psychische problemen.
Hoe maak je een genogram?
- Verzamel informatie over je familie. Je kunt familieleden vragen om hun verhaal te vertellen, maar ook familiealbums, videomateriaal en brieven zijn van onschatbare waarde. Onderschat deze fase niet. Misschien zijn er familieleden die geen zin hebben om hieraan mee te werken of die weigerachtig staan tegenover een genogram. Vaak is het een kwestie van voldoende informatie geven over je motivatie en vertrouwen opbouwen.
- Gebruik de standaardsymbolen. Het is belangrijk om de basisgenogramsymbolen te leren kennen en deze te gebruiken.
- Het eigenlijke genogram tekenen kan zowel op een groot vel papier als op de computer. Er bestaan tegenwoordig ook templates waarmee je aan de slag kunt. Plaats de symbolen voor elk lid van je familie volgens de verzamelde informatie en verbind ze met lijnen om relaties weer te geven. Hou steeds je doel voor ogen. Misschien heb je speciale symbolen nodig om dingen voor te stellen die voor jou relevant zijn.
- De laatste stap is de analyse van het voltooide genogram. De visuele voorstelling zal je helpen om bepaalde patronen, dynamieken en potentiële risicofactoren te identificeren. Een ziekte bijvoorbeeld, die van generatie op generatie wordt doorgegeven, of conflicten tussen bepaalde mensen.
Bronnen: rootsofme.com, verkenjegeest.com
Meer lezen:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!