weerstand feiten en fabels
Getty Images

Klopt het dat mannen sneller ziek zijn dan vrouwen? (en andere feiten en fabels op een rijtje)

Door Isabelle Ignoul

Meer weten over hoe je je weerstand kunt versterken? Klik hier!


‘Ga niet zonder jas naar buiten, want dan word je ziek’, luidt het advies vaak als de temperaturen zakken. Maar moet je dat ook geloven? Over ziek zijn of worden én over je weerstand doen er alleszins heel wat misverstanden de ronde. De dokter zet een aantal feiten en fabels voor je op een rij. 

Waarheid over weerstand: 7x feiten en fabels

1. Mannen worden sneller ziek dan vrouwen

FABEL (en ook een beetje feit)

Dokter Servaas Bingé:

  • Vrouwen hebben een hormonale cyclus die hen in het eerste deel ervan extra beschermt tegen infecties (oestrogeen versterkt namelijk de kracht van je immuuncellen). In het tweede deel neemt progesteron de overhand en zijn ze iets gevoeliger voor infecties (en herstellen ze trager na intensieve inspanningen). Deze schommelingen zijn overigens sterker bij seksueel actieve vrouwen. Bij vrouwen in of na de overgang kan het zijn dat immuniteit door de afname van hormonen minder sterk wordt.
  • Bij mannen is testosteron dominant. Dat betekent niet zozeer iets op het vlak van hun weerstand tegen infectie, maar wel op het vlak van ontstekingen onderdrukken. Vandaar dat auto-immuunziekten (waarbij het immuunsysteem in overdrive gaat) vaker bij vrouwen voorkomen.

Er bestaat zoiets als de mannengriep

En toch zit er ook iets van waarheid in deze fabel: er bestaat zoiets als de mannengriep. Onderzoek toont aan dat de ‘perceptie’ van mannen als ze ziek zijn anders is dan bij vrouwen. Met andere woorden: ze voelen zich zieker. De psychologie verklaart dat vanuit het feit dat het voor mannen not done is om zwakte te uiten. Als ze daar dan toch een geldige reden voor hebben, geven ze zich er wel helemaal aan over.”

2. Duimzuigende kinderen worden minder snel ziek

FEIT

De kiemen die door duimzuigen in je lijf terechtkomen, maken je niet ziek én gaan de competitie aan met kiemen die je wel ziek maken

Dr. Bingé: “Kinderen steken álles in hun mond: aarde, speelgoed, duimen, tenen, én snottebellen. En eigenlijk is dat goed voor de diversiteit van het microbioom. Dat wil zeggen: meer kiemen in onze darmen en het neus-, keel- en oorgebied die ons niet ziek maken en de competitie aangaan met degene die ons wél ziek maken. Trouwens: we slikken ons slijm vanuit de neus allemaal in, dus het opeten van een snottebel is eigenlijk iets heel natuurlijks.

Wetenschappelijk onderzoek bevestigt ook dat duimzuigers minder last hebben van allergieën en we nemen aan dat dit te maken heeft met een diverser microbioom.”

3. Mensen met overgewicht zijn vatbaarder voor ziekten

FEIT

Dr. Bingé: “Mensen met overgewicht hebben de pech dat hun overtollige vetweefsel stoffen aanmaakt die het immuunsysteem beïnvloeden. Hoe verloopt dat?

  • Het immuunsysteem maakt cytokines aan, die immuuncellen rekruteren en koorts veroorzaken.
  • Als die door het vetweefsel gemaakt worden, noemen we dat adipokines (‘adipo’ betekent ‘vet’).
  • Die spelen een beetje dezelfde rol en roepen immuuncellen op om in actie te schieten of in overdrive te gaan, waardoor een laaggradige ontsteking ontstaat die de normale werking van het immuunsysteem negatief beïnvloedt.”

4. Je wordt verkouden als je met nat haar naar buiten gaat

FABEL

Dr. Bingé: “Op zich is dat een fabel. Maar er kan wel een verklaring liggen in het feit dat je na een douche of bad, of een lang verblijf in een warme ruimte, de eerste lijn van het immuunsysteem wat negatief beïnvloedt. De barrières van huid en bovenste luchtwegen zijn dan immers minder sterk.

Hoe komt dat? De huid is gewassen, de luchtwegen hebben een wat dunnere slijmlaag en zo kan het zijn dat een virus makkelijker binnendringt. Maar echt wetenschappelijk bewijs hebben we daar nog niet voor. Het is wel een reden om je toch goed warm te houden als je naar buiten gaat in de winter.”

5. Te veel schoonmaken maakt je vatbaarder voor infecties

FEIT EN FABEL

Je immuunsysteem gaat vechten tegen zaken waar het niet tegen hoort te vechten, zoals pollen en huisstofmijt

Dr. Bingé: “Er zitten twee kanten aan dit verhaal. Angst voor infecties is ondertussen, eigenlijk al sinds de jaren 80, big business. Dat is gebaseerd op de hygiëne-hypothese. Feit is dat vroeger veel mensen stierven aan infecties, maar doorheen de jaren verbeterde de hygiëne, kwamen er rioleringen, enzovoort. Dus daalden die sterftecijfers.

De keerzijde? We hebben daar een armer microbioom en een lagere weerstand voor in de plaats gekregen en daardoor zien we ook veel meer allergieën ontstaan. Het immuunsysteem vecht dan minder tegen externe ziekmakers, maar wel meer tegen zaken waar het eigenlijk niet tegen hoort te vechten, zoals pollen van grassen, kruiden en bomen, huisstofmijt, …”

6. Je voorkomt besmetting als je met je hand voor je mond niest

FABEL

Dr. Bingé: “Enkel je hand voor de mond geeft eigenlijk niet zo’n grote bescherming, omdat de kracht waarmee de nies- of hoestwolk uit onze mond en neus komt heel groot is en door de kleine spleten van vingers en rond de hand wordt gestuwd.

Niet verwonderlijk als je weet dat:

  • hoesten gemiddeld 3000 micro-druppels creëert, aan een snelheid tot 80 km/uur
  • niezen maar liefst 100.000 druppels verspreidt, tegen 160 km/uur

Weg van elkaar of in de elleboog niezen zijn maatregelen die het risico op de druppeloverdracht wel verminderen.”

7. Virussen circuleren sneller in een koude omgeving

FABEL

Voldoende en regelmatig verluchten is een must

Dr. Bingé: “Eigenlijk heeft elk virus zijn favoriete temperatuur en luchtvochtigheidsgraad, en uiteraard zijn de ziektemakers die we in de winter kennen gebaat bij de omstandigheden in de winter (koud en hoge vochtigheid). Maar er spelen ook andere factoren mee:

  • zo is ons vitamine D-gehalte in de winter lager en dat is een belangrijke component voor het immuunsysteem;
  • bovendien zitten we in de winter vaker met velen lang op elkaar gepakt in gesloten ruimtes, waardoor we veel meer aan elkaar doorgeven. Voldoende en regelmatig verluchten is dus een must!

Belangrijk om te weten: roestvrij staal, plastic en andere harde oppervlakken houden virussen langer actief, waardoor ze vaak urenlang besmettelijk zijn. Uiteraard spelen ook de hoeveelheid virussen, de luchtvochtigheid en temperatuur van de omgeving een rol.”

Met dank aan dokter Servaas Bingé 




Terug naar de overzichtspagina met alle artikels over weerstand!


Nog meer over je gezondheid:

Volg ons op FacebookInstagramPinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!

Partner Content

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."