Rode vlekken op je benen? Misschien is het erythema nodosum

Last van pijnlijke rode vlekken op je onderbenen? En heb je recent een verkoudheid of een keelontsteking gehad? Dan is de kans groot dat je te maken hebt met erythema nodosum. Je leest er hier alles over.

Erythema wat?

Erythema nodosum is een ontsteking van het onderhuidse vetweefsel. Meestal heeft het te maken met je afweersysteem dat een prikkel geeft waardoor een zwelling ontstaat. Het komt jaarlijks bij 1 tot 5 mensen op 100.000 voor (in België zouden dat dan jaarlijks een dikke 100 tot een kleine 600 mensen zijn). Vooral jongere vrouwen tot 45 jaar krijgen ermee te maken en ook bij kinderen komt het vaker voor.

Zo herken je het

• De zwelling komt voornamelijk voor op de onderbenen, meestal op beide benen tegelijk. De vlekken zitten voornamelijk op het voorbeen, maar soms zitten ze ook op de kuit. Daarnaast komen ze af en toe voor op de knieën, onderarmen en ellebogen.
• Het gaat meestal om meerdere rode knobbels die verspreid liggen. Ze hebben doorgaans een diameter van een tot vijf centimeter (bij zwaardere vormen kunnen ze groter zijn). Ze kunnen ook samen één grote plek vormen.
• De bulten kunnen door de ontsteking wat warm aanvoelen. Wanneer je erop drukt, neemt de pijn meestal toe.
• Wanneer je opstaat na even te zitten of wanneer je ’s ochtends uit je bed stapt, is de pijn heviger en voelen je benen zwaar. Zelfs stappen kan dan moeilijk zijn.
• Door vochtophoping kunnen ook je enkels en onderbenen in het algemeen opgezwollen zijn.
• Het kan gepaard gaan met koorts, hoesten, keelpijn, hoofdpijn, vermoeidheid en pijnlijke gewrichten

Waardoor ontstaat erythema nodosum?

De ontsteking bij erythema nodosum is een reactie op iets anders. Er kunnen veel oorzaken zijn, maar vaak is de uitlokkende factor een virale of bacteriële keelontsteking, een verkoudheid of de griep. Soms ligt een darmziekte aan de basis en ook het gebruik van bepaalde medicatie kan de boosdoener zijn. Maar vaak is er gewoon geen duidelijke oorzaak.

Is er een behandeling?

Jammer genoeg is er geen behandeling voor de zwelling. Je zult moeten wachten tot de plekken vanzelf weer weggaan. Het is mogelijk dat er enkele vlekken weggaan, maar dat er eerst nog enkele nieuwe bijkomen. Na zes à acht weken zou alles zo goed als helemaal weg moeten zijn. Als je geluk hebt en slechts een milde vorm van erythema nodosum hebt, kan dat al na drie weken. De vlekken worden dan geleidelijk aan blauw en soms geel (net als een blauwe plek) tot ze uiteindelijk verdwijnen. Je houdt er normaal geen litteken aan over. Meestal komt het nooit meer terug, maar sommige mensen krijgen er wel sporadisch opnieuw mee te maken.

Hoewel er geen behandeling is, is het belangrijk dat je je niet te veel inspant zodat de zwelling rustig kan genezen. Als je te veel last of pijn hebt, kun je ijs op de plekken leggen of kun je een pijnstiller met een ontstekingsremmende werking (zoals ibuprofen) innemen.

Behandeling van bijkomende symptomen

Het is mogelijk dat je nog enkele andere klachten hebt naast de pijnlijke vlekken. Zo kun je je vermoeid voelen. In dat geval rust je best zo veel mogelijk. Blijf je ook zitten met keelpijn, koorts of een hoest? Dan kan een dokter eventueel medicatie voorschrijven. Bij bijkomende symptomen ga je in ieder geval best naar een arts. Mocht een bacteriële (keel)ontsteking dan bijvoorbeeld de uitlokkende factor zijn, zal die je antibiotica voorschrijven.

Bronnen: UZ Gent, gezondheidenwetenschap.be, huidcentrumgent.be

Lees ook deze artikels over lastige kwaaltjes:

• Hooikoorts: wat als gewone medicatie niet (voldoende) helpt?
• Eczeem: hoe verzacht je de klachten?
• Brandend maagzuur: alles wat je moet weten

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!